Edward I "Starszy" Cerdicingas (urodzony w Wessex, około 871 lub 872 roku, zmarł w Farndon-on-Dee, w Chester, 17 lipca 924 roku) herb
Syn Alfreda "Wielkiego" Cerdicingas, króla Wessexu i Ethelswithy, córki Ethelred "Mucel", ealdorma Gainas i Eadburgi Cerdicingas of Mercian, być może córki Ceolwulfa (Coenwulfa) II Cerdicingas, króla Mercji.
Król Wessex i Anglii od 26 października 899 roku do 17 lipca 924 roku. Koronowany w Kingston-upon-Thames 31 maja lub 8 czerwca 900 roku.
Poślubił około między 892 a 894 rokiem Egwinę z Wessexu (zmarła około 901 lub 902 roku), córkę notabla z Wessexu. Około 901 lub 902 roku lub nieco wcześniej poślubił Elfledę [Cerdicingas?] z Wiltshire (urodzona zapewne około między 880 a 885 rokiem, zmarła w 920 roku), córkę Ethelhelma [Cerdicingas?], earla Wiltshire, arcybiskupa Canterbury, być może syna Ethelred I Cerdicingas, króla Wessex i N.N. Około 920 roku poślubił Edgivę z Kentu (urodzona około 905 roku, zmarła 25 sierpnia 968 roku), córkę Sigehelma, pana Meopham, Cooling i Lenham w Kencie (eldormana Kentu).
Jego przydomek "Starszy" pojawił się po raz pierwszy w pochodzącej z końca x wieku biografii św. Ethelwalda, biskupa Winchesteru, i miał na celu odróżnienie Edwarda od panującego wówczas króla Edwarda "Męczennika".
Objęcie tronu przez Edwarda po śmierci jego ojca nie przebiegło bezproblemowo. Po śmierci Alfreda w 899 roku pretensje do korony zgłosił Ethelwold, syn króla Ethelreda I, starszego brata Alfreda. W latach 902-905 (lub 901-902) stłumił rebelię kuzyna, księcia Ethelwalda, który wysunął roszczenia do tronu. Opanował dwa ważne miasta w hrabstwie Dorset - Wimborne Minster i Christchurch. Edward ruszył w odpowiedzi do Badbury i starał się sprowokować kuzyna do bitwy. Ethelwold jednak odmówił i wycofał się do Wimborne. Edward rozpoczął przygotowania do ataku na miasto. Ethelwold zorientował się w tych planach i pod osłoną nocy uciekł z miasta i przedostał się do Duńczyków w Nortumbrii, gdzie został okrzyknięty królem Wessexu. Edward w tym czasie koronował się (8 czerwca 900 roku w Kingston upon Thames). Przyjął również tytuł króla Anglów i Sasów.
W 901 roku Aethelwold na czele duńskiej floty zaatakował wybrzeża Essexu. Powstanie wywołali również Duńczycy z Anglii Wschodniej. W następnym roku zaatakował Cricklade i Braydon. Edward ruszył przeciwko rywalowi i po długich podchodach zmusił go do bitwy niedaleko miejscowości Holme. Edward przegrał bitwę, ale zginęli w niej zarówno Aethelwold jak i wspierający go król Anglii Wschodniej Eohric. Niedługo później Edward zawarł pokój z Duńczykami z północy, jak mówi Kronika anglosaska, zawarł ten pokój z konieczności. Z 907 roku pochodzi wzmianka o zajęciu miasta Chester, ale o ewentualnych działaniach wojennych nie ma żadnych wiadomości.
W 909 roku Edward zaatakował Nortumbrię i wymusił haracz. W odwecie, rok później potężna duńska armia zaatakowała Mercję. 5 sierpnia 910 roku Edward zmusił Duńczyków do bitwy pod Tettenhal, która zakończyła się zniszczeniem armii duńskiej. Był to ostatni najazd tak licznej armii duńskiej na Anglię. Od tamtej pory Duńczycy z Północy nie przekraczali linii rzeki Humber. Anglosasi przejęli inicjatywę w wojnie. Edward nie przedsięwziął jednak prób podboju Danelaw, ograniczając się do oczyszczenia z Duńczyków terenów na południe od rzeki Humber i wprowadzenia tam anglosaskiej administracji. Dla ochrony swoich ziem przed duńskimi atakami wybudował szereg fortec (tzw. burghs), m.in. w Hertford, Witham, Birdgnorth, Tamworth, Stafford, Eddisbury i Warwick.
Kontynuował ekspansywną politykę ojca i do 918 roku podporządkował sobie większość zdobyczy duńskich na południe od rzeki Humber. W 919 roku do posiadanej wschodniej Mercji dołączył jej część zachodnią, pozostającą wcześniej we władaniu jego zmarłej siostry Ethelfledy i jej córki, a w roku następnym armia Edwarda przekroczyła rzekę Humber, otwierając dla władców Wessexu drogę na wschód oraz na północ Anglii.
Najważniejszą zdobyczą króla Edwarda było ostateczne podporządkowanie władcom Wesseksu Mercji. W 918 roku zmarła pani Mercjan Ethelfleda, siostra Edwarda. Jej dziedziczką miała zostać jej córka, Aelfwinn, ale Edward usunął siostrzenicę i osobiście przejął rządy w Mercji. Przyłączył również do swego państwa miasta Londyn i Oksford, a także tereny Oxfordshire i Middlesex.
Kolejne lata panowania upłynęły Edwardowi na walkach z norweskimi najazdami na północ kraju. Najazdy zostały odparte, a w latach 918-920 udało się Edwardowi narzucić swoją zwierzchność władcom Walii, Szkocji i Danelawu, którzy tytułowali go swoim ojcem i panem.
Król zreorganizował również kościół w Wesseksie. Utworzono nowe biskupstwa - Ramsbury i Sonning w 909 roku, Welles oraz Crediton. Edward nie był tak religijny jak jego ojciec i dziad. Zachowało się upomnienie od papieża, aby więcej uwagi poświęcał sprawom religijnym.
Król zmarł w 924 roku, prowadząc armię przeciwko rebeliantom w Mercji. Został pochowany w New Minster w Winchesterze, które sam ufundował w roku 901. Po normańskim podboju jego ciało przeniesiono do opactwa Hyde.
Zmarł 17 lipca 924 roku podczas tłumienia rebelii w Farndon-on-Dee w Chester. Został pochowany w ufundowanym przez siebie opactwie benedyktyńskim New Minster w Winchesterze, skąd w xi wieku szczątki przeniesiono do pobliskiego opactwa Hyde. Grobowce Edwarda i jego rodziców przetrwały wyburzenie klasztoru podczas reformacji w xvi wieku, odnaleziono je przypadkiem w 1788 roku podczas prac budowlanych i dopiero wówczas uległy zniszczeniu, a królewskie kości zaginęły.
Król Edward był trzykrotnie żonaty. Po raz pierwszy ożenił się jeszcze za życia ojca. Około 893 roku pojął za żonę Egwynn, kobietę nieznanego pochodzenia. Miał z nią dwóch synów i córkę. Po objęciu tronu Edward poślubił około 901 roku Aelffaedę, córkę Ethelhelma, earla Wiltshire i Elswithy. Małżonkowie mieli razem dwóch synów i osiem córek. Około 920 roku poślubił swoją trzecią żonę, Edgivę, córkę Sigehelma, earla Kentu. Edward i Edgiva mieli razem dwóch synów i dwie córki.
Według niektórych średniowiecznych źródeł Edward był ojcem z pozamałżeńskiego związku (chociąz jest to wątpliwe):
Grzegorza, opata w Einsiedlen w Niemczech. Nie zachowały się żadne daty.
Żródła:
Edward Starszy w "WikipediA"
"KRÓLOWE I KRÓLOWIE WIELKIEJ BRYTANII - od Edgara do Elżbiety II - wszyscy władcy Wielkiej Brytanii" - autor: Przemysław Jaworski - Przemysław Jaworski i Wydawnictwo Novae Res, 2018
15-08-2020
09-08-2020