Edyta=Matylda Canmore (urodzona w Dunfermline, na jesień 1079 roku lub w 1080 roku, zmarła w Pałacu Westminster, 1 maja 1118 roku) herb
Córka Malcolma III Canmore, króla Strathclyde, Szkocji i Małgorzaty "Świętej" Cerdicingas, córki Edgara (II) "the Exile" Cerdicingas, króla Anglii.
Regentka Anglii od 1101 roku do 1106 roku.
6 sierpnia 1100 roku (per procura), w opactwie Westminster 11 listopada 1100 roku (pro futuro) poślubiła Henryka I "Piekny Kleryk, Lwa Sprawiedliwości" FitzRoberta (urodzony w Selby, Yorkshire, zapewne późnym latem (we wrześniu) w ostatnich tygodniach 1068 roku, zmarł w zamku Saint Denis-en-Lyons (obecnie w Lyons-la-Fortet), w Rouen, 1 grudnia 1135 roku), króla Anglii, księcia Normandii.
Na chrzcie otrzymała imię Edyta. Ojcem chrzestnym był Robert Curthose, a matką - być może królowa Matylda Flandryjska. W wieku około 6 lat Matylda i jej siostra Maria zostały wysłane do klasztoru Romsey, którym kierowała ich ciotka Krystyna. W owym czasie odrzuciła matrymonialne propozycje Williama de Warenne, II earla Surrey i Alana Rufusa, lorda Richmond. Małżeństwo z nią rozważał także król William "Rufus". Była poza klasztorem już w 1093 roku, gdyż to właśnie wtedy Anzelm, arcybiskup Canterbury, napisał do biskupa Salisbury, że córka króla Szkocji powinna wrócić do klasztoru, który opuściła.
Po śmierci króla Anglii Williama "Rufusa" w 1100 roku, jego następcą został młodszy brat, jako król Henryk I. Kolejnym zadaniem nowego władcy było znalezienie odpowiedniej kandydatki na żonę. Wybór padł na Matyldę. Jednak zawarciu tego małżeństwa towarzyszyły kontrowersje. Matylda większość życia spędziła w klasztorze, co nasuwało podejrzenia, że może ona być zakonnicą. Henryk zażądał pozwolenia na ślub od arcybiskupa Anzelma z Canterbury, który we wrześniu 1100 roku powrócił do Anglii z wygnania. Arcybiskup, który nie chciał decydować w tak ważnej sprawie samodzielnie, wezwał na naradę biskupów. Matylda przyznała, że nigdy nie przyjęła ślubów zakonnych, a w klasztorze przebywała wyłącznie w celu uzyskania wykształcenia. Duchowni orzekli, że Matylda nigdy nie była zakonnicą i wyrazili zgodę na małżeństwo. W 1100 roku Edyta została jego żoną i królową Anglii i zmieniła imię na Matyldę. Koronowana królowa Anglii 11 listopada 1100 roku.
Miała z Henrykiem dwoje dzieci:
Matylda (urodzona 7 lutego 1102 roku, zmarła 10 września 1167 roku), żona: Henryka V (urodzony prawdopodobnie 11 sierpnia 1081 roku, zmarł 23 maja 1125 roku), króla Niemiec, cesarza rzymskiego,
Wilhelm Adelin (urodzony w 1103 roku, zmarła 25 listopada 1120 roku), następca tronu Anglii, książę Normandii i hrabia de Rouen, zmarł bezpotomnie.
Zdobyła znaczny wpływ na męża, który podziwiał jej charakter i stała się bardzo potężną postacią w ówczesnej Anglii. Rządziła tym krajem jako regentka podczas nieobecności męża. Towarzyszyła mu także podczas podróży po Anglii i (prawdopodobnie) Normandii w latach 1106-1107. Jej dwór w Westminsterze pełen był muzyków i poetów. Kazała mnichowi, prawdopodobnie Turgotowi, napisać biografię swej matki. Matylda znana była ze swojej religijności i pomocy biedakom. Wilhelm z Malmesbury opisuje przybycie Matyldy do kościoła w czasie wielkiego postu. Jak wynika z jego słów, królowa myła stopy i całowała dłonie chorych. Znana była również jako mecenas sztuki (szczególnie muzyki).
Królowa Matylda zmarła w 1118 roku. Pochowana w opactwie Westminster.
Po śmierci nazywano ją "Dobrą Królową Matyldą". Przez pewien czas towarzyszyła jej opinia świętej, chociaż nigdy nie została kanonizowana.
Żródła:
Matylda Szkocka "Kobiety w polityce"
Matylda Szkocka w "WikipediA"
EADGYTH w "MedLands" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
Edith (Matilda) von Schottland w "Worldhistory" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
"KRÓLOWE I KRÓLOWIE WIELKIEJ BRYTANII - od Edgara do Elżbiety II - wszyscy władcy Wielkiej Brytanii"; autor: Przemysław Jaworski - Przemysław Jaworski i Wydawnictwo Novae Res, 2018.
15-01-2024