Egbert Cerdicingas (urodzony w Wessex, między 769 a 780 rokiem, zmarł w Kornwalii, między 4 lutego 839 roku lub po czerwcu 839 roku) herb
Syn Ealhmunda Cerdicingas, króla Kentu.
Wicekról (subregulus) Kentu od między 790 a 796 rokiem do między 4 lutego 839 roku a czerwcem 839 roku, król Wessexu od 802 roku między 4 lutego 839 roku a czerwcem 839 roku, król Mercji od 829 roku do między 4 lutego 839 roku a czerwcem 839 roku, bretwald "Anglii" od 825 do między 4 lutego 839 roku a czerwcem 839 roku, król całej anglosaskiej Anglii od 829 roku do 830 roku.
Poślubił przed 825 rokiem (między 789 a 792 rokiem na dworze frankijskim) Redburga Pépinnide-Caroling (urodzona na początku 769 roku, zmarła około 851 roku), córkę Pepina I [III] "Krótkiego, Małego, Młodszego" Pépinnide-Caroling, majordoma Neustrii, Burgundii, Prowansji, Metz i Trewiru, majordoma Austrazji, króla Zachodnich Franków i Bertrady [Bertrade, Berta, Bertha] "Błogosławionej, Młodszej, o Wielkich Stopach" Hugobertide, córki Heriberta (Chariberta) Hugobertide, hrabiego Laonu i Bertrady "Błogosławionej, Starszej" Merowing z Kolonii, królowa Franków, córki Teodoryka III Merowinga, króla Neustrii i Burgundii.
Uznawany przez wielu za pierwszego króla Anglii, sam nigdy nie przyjął takiego tytułu (uczynił to dopiero jego potomek, Alfred "Wielki").
Pochodzenie Egberta jest niepewne. Nie znamy imienia jego matki, a i o ojcu dane nie są pewne. Kronika Anglosaska pod datą 825 roku pisze, że: "...król Egbert wysłał swojego syna Ethelwulfa do Kentu, gdzie miał dochodzić dziedzicznych praw ojca do korony". Ojciec Egberta nosi w tej kronice imię Ealhmund. Pod koniec VIII wieku rzeczywiście rządził w Kencie król o imieniu Ealhmund, wspomniany w tej samej kronice pod datą 784 roku. Historycy uważają go za ojca Egberta.
Egbert był kandydatem na tron Wesseksu już w 786 roku po zamordowaniu króla Cynewulfa. Tron zdobył jednak Beorhtric, sprzymierzeniec potężnego króla Mercji Offy. W 789 roku Beorhtric i Offa doprowadzili do wygnania Egberta, który udał się na kontynent, na dwór Karola "Wielkiego". Nie wiadomo, ile czasu na nim przebywał. Niektórzy historycy twierdzą, że 3, inni, że 13 lat.
Jakkolwiek by było, po śmierci Beorhtrica w 802 roku Egbert zostaje uznany królem Wesseksu. Jego poprzednik rządził pod silnymi wpływami królestwa Mercji, Egbert był bardziej niezależny w swojej polityce, wykorzystując stopniowe osłabienie Mercji, które trwało od śmierci króla Offy w 796 roku. Natychmiast po objęciu tronu Egbert musiał stawić czoło atakowi Athelmunda, earla Hwicce. Athelmund został jednak pokonany i zabity przez earla Wiltshire, Weoxtana, który również zginął w bitwie.
W 815 roku Egbert spustoszył terytoria zachodniej Walii, które to tereny historycy utożsamiają z obecną Kornwalią, która mniej więcej w tym czasie dostała się pod władzę monarchów z Wesseksu. Kolejnym ważnym wydarzeniem za panowania Egberta była bitwa w miejscu zwanym Ellandun, którą stoczył z królem Mercji Beornwulfem w 825 roku. Zwycięstwo uczyniło z Egberta najpotężniejszego z anglosaskich królów. Jeszcze w tym samym roku obalono promercjańskich władców Kentu, Esseksu i Susseksu, a ich korony przypadły Egbertowi. Mieszkańcy Anglii Wschodniej zbuntowali się w tym samym roku i wygnali popleczników króla Mercji. Swoim zwierzchnikiem (ale nie królem) uczynili Egberta. W 825 roku Egbert przyjął tytuł bretwaldy (władcy państw-hegemona wchodzącego w skład heptarchii anglosaskiej).
To nie był koniec podbojów Egberta. W 829 roku pokonał nowego króla Mercji Wiglafa i objął panowanie nad tym królestwem. Następnie wyprawił się na północ, do Nortumbrii. Tamtejszy król, Eanred odmówił walki z Egbertem na polach Dore (obecnie przedmieścia Sheffield) i uznał go za swojego zwierzchnika. W 830 roku Egbert przedsięwziął zwycięską wyprawę na Walię. W tym samym roku niepodległość odzyskała Mercja, której królem ponownie został Wiglaf. Nie wiadomo, czy stało się tak w wyniku zwycięskiej rebelii, czy też wskutek decyzji Egberta.
Pod koniec panowania Egbert musiał zmagać się z najazdami "duńskich ludzi", czyli wikingów. W 836 roku poniósł z ich rąk klęskę, ale w stoczonej w 838 roku bitwie pod Hingston Down w Kornwalii odniósł nad wikingami i ich sojusznikami wielkie zwycięstwo.
Jeszcze podczas pobytu na dworze Karola "Wielkiego" Egbert poślubił frankijską księżniczkę Redburgę, siostrę, siostrzenicę, córkę lub prawnuczkę samego cesarza. Mieli razem dwóch synów i córkę.
Egbert zmarł latem 839 roku. Tron odziedziczył jego najstarszy syn. Został pochowany w Old Minster (w starym klasztorze) w Winchesterze zniszczonego w 1093 roku. Jego prochy zostały przeniesione do nowej katedry w 1158 roku, wznisionej tuż obok ruin poprzedniej katedry, i umieszczone je w skrzyniach grobowych naokoło głównego ołtarza. Podczas angielskiej wojny domowej w grudniu 1643 roku, żołnierze Parlamentu wyrzucili kości Egberta i pozostałych monarchów brytyjskich z trumien i użyli ich w celu wybicia okien kościoła, które zostały jednak zrekonstruowane.
Żródła:
Egbert (król Anglii) w "Wikipedii"
"KRÓLOWE I KRÓLOWIE WIELKIEJ BRYTANII - Od Edgara do Elżbiety II - wsztscy władcy Wielkiej Brytanii" - autor: Przemysław Jaworski - Przemysław Jaworski i Wydawnictwo Novae Res, 2018
30-07-2020
26-07-2020
19-05-2020