Eleonora Guilhemid-Sunifred z Urgel Prowansalska (urodzona w Aix-en-Provence, między 1217 a 1226 rokie, zapewne w 1223 roku, zmarła w Amesbury, z 24 na 25 czerwca 1291 roku) herb
Córka Raimund Berengar V Guilhemid-Sunifred z Urgel, hrabiego Prowensji i Forcalquier i Beatrice Sabaudzkiej, córki Tomasza I, hrabiego Sabaudii.
Królowa-regentka Anglii i pani-regentka Irlandii od 6 sierpnia 1253 roku do 29 maja 1254 roku.
Poślubiła w Canterbury, 14 stycznia 1236 roku Henryka III Plantagenet (Gâtinais-Anjou) (urodzony w Winchester Castle, 1 października 1207 roku, zmarł w Westminster Palace, 16 listopada 1272 roku), króla Anglii i pana Irlandii.
Siostrami Eleonory były: Małgorzata Prowansalska (królowa Francji), Sancza Prowansalska (żona Ryszarda, hrabiego Kornwalii i antykróla Niemiec) i Beatrycze Prowansalska (królowa Sycylii).
Podobnie jak jej babka, matka i siostry, Eleonora słynęła z urody. Urodziła się między 1217 a 1226 rokie, zapewne w 1223 roku w Aix-en-Provence. W 1236 roku została żoną króla Anglii Henryka III. Młodzi spotkali się osobiście po raz pierwszy podczas ceremonii ślubnej w katedrze w Canterbury. 19 lub 20 stycznia 1236 roku w opactwie Westminsterskim została koronowana na królową małżonkę. Ich dziećmi byli:
Edward I "Dłogonogi" (urodzony 17 czerwca 1239 roku, zmarł 7 lipca 1307 roku), król Anglii, po nim potomstwo,
Małgorzata (urodzona 29 września lub 5 października 1240 roku, zmarła 26 lutego 1275 roku), żona: Aleksandra III (urodzony 4 września 1241 roku, zmarł z 18 na 19 marca 1286 roku), króla Szkocji,
Beatrycze (urodzona 25 czerwca 1242 roku, zmarła 24 marca 1275 roku), żona: Jana II [IV] (urodzony 3 stycznia 1239 roku, zmarł 18 listopada 1305 roku), księcia Bretanii,
Edmund "Crouchback" (urodzony 16 stycznia 1245 roku, zmarł 5 czerwca 1296 roku), I hrabia Lancaster, po nim potomstwo,
Ryszard (urodzony około 1247 roku, zmarł przed 1256 rokiem) (istnienie niepewne),
Jan (urodzony około 1250 roku, zmarł przed 1256 rokiem), (istnienie niepewne),
Wilhelm (urodzony około 1251 roku, zmarł przed 1256 rokiem), (istnienie niepewne),
Katarzyna (urodzona 25 listopada 1253 roku, zmarła 3 maja 1257 roku),
Henryk (urodzony około 1256 roku, zmarł około 1257 roku), (istnienie niepewne).
Królowa kochała wszystkie swoje dzieci, ale ulubieńcem matki był najstarszy Edward.
Piękna monarchini zdobyła serce swego małżonka i wielki wpływ na rządy nad krajem. W 1249 roku przekonała Henryka do tego, aby uczynił pierworodnego Edwarda księciem Gaskonii. Razem z nią na królewski dwór przyjechało jej wielu "kuzynów" (nazywanych Savoyards). Jej wpływ na męża budził zazdrość wśród angielskich baronów, co prowadziło do utarczek.
Eleonora władała Anglią jako regentka w okresie małoletności syna. Jej mąż bronił w tym czasie swoich posiadłości w Gaskonii we Francji. Henryk III zmarł w 1272 roku. Nowym władcą Anglii został najstarszyn jej syn Edward I "Długonogi". W momencie śmierci męża Eleonora była jedyną osobą w królestwie mianowaną do rady królewskiej. Edward w owym czasie przebywał na krucjacie w Ziemi Świętej. To ona wydała zgodę na zniszczenie starej pieczęci królewskiej i utworzenie nowej. Wydała także deklarację o rozpoczęciu panowania przez nowego króla. Nie rządziła jednak w tym czasie jako regentka. Edward wrócił do kraju w 1273 roku. Eleonora otrzymała tytuł królowej wdowy i zajęła się wychowywaniem kilkorga swoich wnuków. Zarządzała swoją wielką oprawą wdowią w Amesbury, gdzie w 1286 roku wstąpiła do zakonu dawniej benedyktyńskiego a w 1177 roku przekształconym na klasztor wedle reguły Fontevraud, ale pozostała w kontakcie z ukochanym synem i swoją siostrą Małgorzatą. Syn radził się jej w sprawach państwowych od czasu do czasu.
Królowa Eleonora Prowansalska zmarła z 24 na 25 czerwca 1291 roku w Amesbury, gdzie również spoczeła, natomiast serce złożono u franciszkanów w Londynie.
Żródła:
Eleonora Prowansalska "Kobiety w polityce"
"KRÓLOWE I KRÓLOWIE WIELKIEJ BRYTANII - od Edgara do Elżbiety II - wszyscy władcy Wielkiej Brytanii" - autor: Przemysław Jaworski - Przemysław Jaworski i Wydawnictwo Novae Res, 2018
Eleonor de Provence w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
Eleonore de Provence w "Worldhistory" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
10-07-2022
23-06-2022