Geoffroy (Godfryd) V "Piekny, Plantagenêt" Ingelger-Anjou (Gâtinais-Anjou) (urodzony w Anjou, 23 sierpnia 1113 roku, zmarł w Château du Loir, 7 września 1151 roku) herb

Syn Fulka V "Młodego" Ingelger-Anjou (Gâtinais-Anjou), hrabiego Andegawenii, króla Jerozolimy, wielkiego seneszala Francji i Eremburgi de Rorgonides-Beaugency, hrabiny du Maine, córki Heliasa (Eliasza) I de Rorgonides, hrabiego du Maine, seniora of Beaugency.

Hrabia d'Anjou, Touraine od 21 sierpnia 1131 roku do 7 września 1151 roku, hrabia Maine od 1126 roku do 7 września 1151 roku, hrabia Mortain od 1141 roku do 7 września 1151 roku, książę Normandii od 19 stycznia 1141 roku do 7 września 1151 roku, wielki seneszal Francji od 10 lub 13 listopada 1143 roku do 7 września 1151 roku.

17 czerwca 1128 roku w Le Mans poślubił Matyldę "Cesarzową" FitzRobert (urodzona w Winchester, 7 lutego 1102 roku, zmarla w Rouen, 10 września 1167 roku lub w 1169 roku), królową Anglii, córkę Henryka I "Piękny Klerk" FitzRoberta, króla Anglii, księcia Normandii i Edith (Matildy) Canmore, córki Malcolm III Canmore, króla Strathclyde i Szkocji.

Zwany był "Pięknym" (le Bel) lub Plantagenetem. Jego drugi przydomek wziął się od gałązki janowca (łac. Planta genista), którą przyczepiał do swojego hełmu podczas turniejów.

Godfryd musiał być utalentowanym dzieckiem, gdyż szybko zwrócił na niego uwagę król Anglii Henryk I "Beauclerc", poszukujący męża dla swojej niedawno owdowiałej córki, Matyldy, która była żoną cesarza Henryka V. Matylda była córką Henryka z pierwszego małżeństwa, z Matyldą, córką króla Szkocji Malcolma III. Była wówczas wyznaczona przez Henryka na dziedziczkę tronu angielskiego (jego jedyny syn, Wilhelm Adelin, zginął w 1120 roku w katastrofie Białego Statku). Taki mariaż był wielkim zaszczytem dla rodu hrabiów Andegawenii.

Ojcowie państwa młodych szybko doszli do porozumienia w sprawach małżeństwa i 10 czerwca 1128 roku 15-letni Godfryd został przez swojego przyszłego teścia pasowany na rycerza w Rouen. Zawieszona na jego szyi, w czasie tej uroczystości, tarcza z sześcioma złotymi lwami w błękitnym polu uznawana jest za pierwszy herb w heraldyce europejskiej. Ślub Godfryda i Matyldy odbył się w dzień Zesłania Ducha Świętego, w katedrze w Le Mans. Ślub nie spotkał się ze sprzeciwem Kościoła, pomimo faktu, że siostra Godfryda była żoną brata Matyldy (na podstawie takiego powinowactwa Henryk doprowadził do unieważnienia małżeństwa innej siostry Godfryda z pretendentem Wilhelmem "Clito"). Małżeństwo Godfryda i Matyldy było burzliwe, małżonkowie często się kłócili, a Matylda kilkakrotnie porzucała męża. Urodziła mu jednak trzech synów.

Godfryd miał również kilkoro dzieci ze związków pozamałżeńskich, m.in.:

Hamelin de Warenne (urodzony około 1130 roku, zmarł 7 maja 1202 roku), V hrabia de Surrey, po nim potomstwo,

Adewis Plantagenet (urodzona około 1132 roku, zmarła w grudniu 1192 roku), żona: Raoula Deols Le Jeune (urodzony około 1130 roku, zmarł?),

Emma Plantagenet (urodzona około 1140 roku, zmarła w 1212 roku) żona: Dafydda ab Owaina Gwynedda (urodzony około 1130 roku, zmarł w maju 1203 roku), księcia Północnej Walii,

Maria Plantagenet (urodzona około 1140 roku, zmarła w 1216 roku), opatka klasztoru w Shaftesbury (niektórzy historycy uważają, że to ona była słynną ówczesną poetką Marie de France).

Rok po zawarciu małżeństwa z Matyldą ojciec Godfryda wyruszył na pielgrzymkę do Jerozolimy. Poślubił tam dziedziczkę tronu i został królem Jerozolimy. Przed wyruszeniem zrezygnował z władzy w Andegawenii na rzecz Godfryda, który od 1126 roku był już hrabią Maine. Kronikarz Jan z Marmoutier opisał nowego hrabiego jako człowieka przystojnego, rudowłosego, jowialnego i wielkiego wojownika. Inny kronikarz, Ralf z Diceto, pisał natomiast, że z wdziękiem Godfryda konkurował jego chłód i egoizm.

Król Henryk I zmarł w 1135 roku i Matylda zgłosiła swoje pretensje do korony angielskiej. Ubiegł ją jednak jej cioteczny brat, Stefan z Blois, który został 22 grudnia koronowany na króla. Matylda uzyskała początkowo poparcie w Normandii, ale po koronacji Stefana ta prowincja również uznała go za swojego władcę. Rok później Godfryd przekazał rycerzowi Juhelowi de Mayenne zamki Ambrieres, Gorron i Chatilon-sur-Colmont, w zamian za pomoc udzieloną jego żonie. Przygotowania trwały kilka lat i w 1139 roku Matylda ze 140 rycerzami wylądowała w Anglii. Po dwóch latach walk pojmała do niewoli króla Stefana i ogłosiła się panią Anglików. Udała się do Londynu by się ukoronować, ale na przeszkodzie stanął opór jej dotychczasowych zwolenników, którzy zatęsknili za słabymi rządami Stefana. Król został wkrótce uwolniony, a po kilku latach bezskutecznych walk Matylda powróciła na kontynent.

W czasie gdy jego żona walczyła o angielską koronę, Godfryd prowadził działania wojenne w Normandii. W latach 1142-1143 podbił ziemie na zachód i południe od Sekwany. 14 stycznia 1144 roku przekroczył rzekę i wkroczył do Rouen. Latem przyjął tytuł księcia Normandii. W tym samym czasie ufundował klasztor augustianów w Chateau-l'Ermitage w Andegawenii. Tytułu księcia Normandii Godfryd używał do 1150 roku, kiedy to ten tytuł został przekazany jego najstarszemu synowi, Henrykowi, który przejął po matce pretensje do angielskiej korony.

Podczas swoich rządów w Andegawenii Godfryd musiał trzykrotnie stawiać czoło rebeliom baronów: w 1129, 1135 roku i w latach 1145-1151. Często toczył spory ze swoim młodszym bratem, Eliaszem, którego więził do 1151 roku. Tłumienie rebelii hamowało jego postępy w Normandii i było jednym z powodów, dla których nie mógł udzielić wystarczającego poparcia zbrojnego żonie walczącej w Anglii.

Godfryd V Plantagenet zmarł nagle w 1151 roku. Według Jana z Marmoutier Godfryd wracał z posiedzenia Rady Królewskiej, gdy nagle poczuł się słabo. Zatrzymał się w Chateau-du-Loir, gdzie dostał ataku kaszlu. Poczynił dary pobożne na rzecz Kościoła i biednych, po czym zmarł. Został pochowany w katedrze św. Juliana w Le Mans. Żona przeżyła go i zmarła w 1167 roku. Ich syn, Henryk, został w 1154 roku królem Anglii jako Henryk II.

Godfryd był człowiekiem bardzo wykształconym, jak na owe czasy. Władał biegle kilkoma językami, a swoją wiedzę o sztuce wojennej czerpał bezpośrednio z dzieł Wegecjusza.

Załozyciel dynastii Plantagenêt-Gâtinais.


Żródła:

Godfryd V Plantagenet w "WikipediA"


GEOFFROY d'Anjou w "MedLands" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


"KRÓLOWE I KRÓLOWIE WIELKIEJ BRYTANII - od Edgara do Elżbiety II - wszyscy władcy Wielkiej Brytanii" - autor: Przemysław Jaworski - Przemysław Jaworski i Wydawnictwo Novae Res, 2018


Godefroy V Plantagenet w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


Geoffroy V w "Geni"; tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


Geoffroy V Plantagenet w "Worldhistory" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

20-05-2023

13-04-2023

01-05-2022

01-05-2020