Karol II Stuart (urodzony w St. James's Palace, Londyn 29 maja 1630 roku, zmarł w Whitehall, Londyn 6 lutego 1685 roku) herb
Syn Karola I Stuarta, króla Anglii i Szkocji i Henrietty Marii Robertyng-Capet-Bourbon-Vendôme, córki Henryka IV Robertyng-Capet-Bourbon-Vendôme, króla Francji.
Książę Kornwalii i Rothesay od 13 maja 1629 roku do 30 stycznia 1649 roku i książę Rothesay od 13 maja 1629 roku do 5 lutego 1649 roku. Książę Walii od 1630 roku do 30 stycznia 1649 roku. Król Szkocji od 5 lutego 1649 roku do 6 lutego 1685 roku. Król Anglii i Irlandii od 30 stycznia 1649 roku do 29 maja 1660 roku (de iure), od 29 maja 1660 roku do 6 lutego 1685 roku (de facto).
Tytulara: Z Bożej łaski król Anglii, Szkocji, Francji i Irlandii, Obrońca Wiary, etc.
21 maja 1662 roku w St Thomasá Becket Church, w Portsmouth poślubił Katarzynę Henriettę Robertyng-Capet-Bourgogne-Bragança (urodzona w Vila Viçosa, Lizbona, Portugalia 25 listopada 1638 roku, zmarła w Bemposta Palace, Lizbona, Portugalia 30 listopada 1705 roku), córkę Jana IV "Szczęśliwego" Robertyng-Capet-Bourgogne-Bragança, króla Portugalii i Ludwiki de Guzman, regentki Portugalii, córki Juana Manuela Pereze de Guzman, VIII księcia Medina-Sidonia.
Karol urodził się w 1630 roku i jako najstarszy żyjący syn pary królewskiej (Karol miał starszego brata, Karola Jakuba, księcia Kornwalii, który urodził się i zmarł w 1629 roku) otrzymał tytuły księcia Kornwalii i Rothesay, a niedługo później księcia Walii. Dzieciństwo Karola upłynęło w czasach osobistych rządów jego ojca, Karola I, znienawidzonego przez społeczeństwo za nakładanie nadmiernych podatków, tendencje absolutystyczne i represje wobec opornych. Karol I przelał na swojego syna wysokie pojęcie o godności monarszej i przekonanie do absolutyzmu.
Karol, chociaż nosił tytuł księcia Walii, nigdy formalnie nie otrzymał insygniów związanych z tym tytułem. W 1641 roku zasiadł po raz pierwszy w Izbie Lordów, podczas obrad "Długiego Parlamentu", zwołanego przez jego ojca rok wcześniej, w związku z niepowodzeniami podczas wojny ze zbuntowaną przeciwko reformom religijnym Szkocją. Zdominowany przez purytańską opozycję Parlament sprzeciwiał się wszystkim planom królewskim. Karol I zdecydował się aresztować czołowych działaczy opozycji. Nie udało mu się to i musiał wyjechać z Londynu. Udał się na północ, gdzie 22 sierpnia 1642 roku wypowiedział wojnę Parlamentowi.
Mimo młodego wieku książę Walii od początku brał udział w działaniach wojny domowej. 23 października 1642 roku wraz z ojcem uczestniczył w pierwszej bitwie wojny pod Edgehill. Brał u boku ojca udział w większych kampaniach tej wojny, a w 1645 roku, w wieku 15 lat, został tytularnym dowódcą wojsk w hrabstwach zachodnich. W tym samym roku rojaliści ponieśli klęskę pod Naseby z rąk wojsk Parlamentu dowodzonych przez Olivera Cromwella, który rozpoczął oblężenie Oksfordu, nieformalnej stolicy rojalistów.
W 1646 roku Karol został dla bezpieczeństwa wysłany na wyspy Scilly, u wybrzeży Kornwalii, później zaś na wyspę Jersey w archipelagu Wysp Normandzkich. Następnie udał się do Francji, gdzie od pewnego czasu przebywała jego matka.
Po wybuchu drugiej wojny domowej w 1648 roku Karol udał się do Hagi, do swojego szwagra Wilhelma II Orańskiego, który bardziej niż Francuzi był skłonny popierać rojalistów. Karol przygotowywał flotę na której czele chciał ruszyć do Anglii, ale klęska rojalistów pod Preston w sierpniu 1648 roku, uczyniła tę ekspedycję bezcelową. Podczas pobytu w Hadze, Karol nawiązał pierwszy ze swoich licznych romansów. Jego wybranką stała się Lucy Walter, pochodząca ze średniozamożnej walijskiej rodziny szlacheckiej. Niektóre źródła twierdzą, że Karol i Lucy wzięli sekretny ślub.
Kiedy Karol przebywał we Francji, w 1647 roku jego ojciec został pojmany przez wojska Parlamentu. W 1649 roku, kiedy Cromwell rozpędził Parlament, Karol został postawiony przed sądem i skazany na śmierć. Ścięto go 30 stycznia 1649 roku W oczach rojalistów jego syn stał się królem Karolem II. Karol nie posiadał jednak realnej władzy. W tym czasie Anglia została proklamowana republiką, a realna władza znalazła się w rękach Cromwella.
Pierwsza proklamowała Karola królem Szkocja. Miało to miejsce w Edynburgu 5 lutego 1649 roku. Za Karolem stanęła większość Szkotów, nawet radykalni prezbiterianie, którzy często sprzeciwiali się Karolowi I. Wymogli jednak na Karolu przysięgę (znaną jako traktat z Bredy), że nie będzie wzorem ojca i dziada dążył do unifikacji Kościołów Anglii i Szkocji. Karol traktat przysiągł i 23 czerwca 1650 roku wylądował w Szkocji, gdzie od razu ogłosił zniesienie anglikanizmu w Szkocji. Przydało mu to popularności wśród Szkotów, ale przyczyniło się też do spadku jego popularności wśród Anglików.
Cromwell tymczasem nie czekał z założonymi rękoma. Błyskawicznie ruszył do Szkocji i kiedy Karol jeszcze świętował swoje przybycie, rozgromił armię szkocką pod Dunbar (3 września 1650 roku). Szkoci jednakże pozostali wierni Karolowi, który 1 stycznia 1651 roku w Scone został koronowany na króla Szkocji. Karol postanowił przenieść działania wojenne do Anglii, ale większość prezbiterian na czele z Archibaldem Cambellem, I markizem Argyll, odmówiła uczestnictwa w ekspedycji. Do sił Karola przyłączyła się tylko niewielka grupa angielskich rojalistów. Karol ruszył na południe Anglii, gdzie 3 września 1651 roku został pod Worcester rozgromiony przez siły Parlamentu.
Po klęsce Karol ukrywał się jakiś czas w dębie (zwanym później Royal Oak) w Bascobel House, po czym uciekł do Francji. Parlament nałożył cenę na głowę króla (wynosiła ona 1.000 funtów) i karę śmierci na każdego, kto by mu pomagał. Ucieczka Karola trwała 6 tygodni, ale zakończyła się sukcesem. Kiedy król przybył na kontynent okazało się, że zarówno Francja jak i Niderlandy sprzymierzyły się z Cromwellem. Karol musiał więc szukać wsparcia w Hiszpanii. Rozpoczął nawet tworzenie tam armii, ale na przeszkodzie stanęła pusta kiesa wygnanego króla.
Przez kolejnych 9 lat Karol pędził żywot wygnańca. W tym czasie przebywał głównie we Francji. Od króla Ludwika XIV otrzymał pokaźną sumę pieniędzy, ale rozrzutny tryb życia Karola spowodował, że wkrótce mu ich zabrakło. Karol prowadził iście utracjuszowski tryb życia, wydawał i uczestniczył w licznych balach oraz wdawał się w niezliczone romanse. Nie czynił nic, co by go mogło przybliżyć do odzyskania angielskiego tronu. Nieoczekiwanie jednak, szansa pojawiła się w 1658 roku.
3 września 1658 roku w Whitehall zmarł lord protektor Oliver Cromwell. Urząd lorda protektora przejął po nim jego syn Richard. Młody Cromwell nie był przygotowany do pełnienia swojej funkcji i nie posiadał żadnego wyczucia politycznego. Za jego rządów Anglia zaczęła pogrążać się w chaosie. Nie cieszył się poparciem ani Parlamentu, ani Armii. W końcu 25 maja 1659 roku został zmuszony do abdykacji. Funkcję lorda protektora zniesiono.
Na główną postać w Anglii wyrósł generał George Monck, gubernator Szkocji. Po upadku Protektoratu ruszył ze swą armią na Londyn i zmusił Parlament do rozwiązania się. Nowe wybory przyniosły rojalistom większość miejsc w Izbie Gmin. Wiosną 1660 roku Monck zaczął potajemnie kontaktować się z Karolem, który za jego radą opuścił Niderlandy Hiszpańskie i osiadł w Bredzie, skąd 4 kwietnia wysłał do Moncka, obu izb parlamentu i Lorda Mayora Londynu listy, których najważniejszą część stanowiła tzw. deklaracja z Bredy. Karol zawarł w niej listę obietnic, w tym między innymi obietnicę amnestii dla wrogów jego ojca, rządzenia przy pomocy Parlamentu i tolerancję religijną. Na wieść o tym 8 kwietnia Parlament uznał Karola za króla Anglii.
23 maja 1660 roku Karol wylądował w Dover, powracając do Anglii po 9 latach nieobecności. 29 maja król wkroczył do Londynu (tę datę uznaje się za dzień Restauracji). Karol zapowiedział amnestię dla zwolenników Cromwella, z wyjątkiem tych, którzy odegrali poważniejszą rolę w procesie i egzekucji jego ojca. Większość z nich została stracona jeszcze w 1660 roku przez powieszenie, utopienie czy poćwiartowanie. Reszta spędziła wiele lat w więzieniach. Ciała Cromwella, generała Henry'ego Iretona i przewodniczącego sądu nad Karolem I, Johna Bradshawa ekshumowano i powieszono.
W grudniu 1660 roku Karol II rozwiązał Parlament. Następny (zwany Cavalier Parliament) zebrał się po koronacji Karola na króla Anglii (23 kwietnia 1661 roku w Opactwie Westminsterskim). Ten Parlament został zdominowany przez rojalistów i Karol nie widział potrzeby rozwiązywania go. Nastąpi to dopiero w 1679 roku. Parlament szybko zabrał się za działalność ustawodawczą. Prym w nim wiódł doradca i przyjaciel króla Edward Hyde, I hrabia Clarendon. Ogłoszono ustawy pozbawiające katolików prawa do wykonywania funkcji publicznych oraz kilka ustaw regulujących działalność Kościoła anglikańskiego:
Corporation Act z 1661 roku potwierdzał nadrzędną pozycję Kościoła Anglikańskiego. Innowiercy tracili prawo do sprawowania funkcji publicznych.
Act of Uniformity z 1662 roku wskazywał na Modlitewnik Powszechny (The Book of Common Prayer) jako najważniejszą książkę w liturgii. Ponad 1860 duchownych odmówiło takiego uznania, przez co zostali pozbawieni swych urzędów oraz prawa do głoszenia kazań, a wielu z nich wtrącono do więzienia. Najsłynniejszym męczennikiem dysydenckim z tego okresu jest John Bunyan.
Conventicle Act z 1664 roku zakazywał zebrań wyznawców religii innych niż anglikanizm w liczbie większej niż 5 osób, które nie są członkami jednej rodziny.
Five Mile Act z 1665 roku zakazywał duchownym, których pozbawiono urzędu, przebywania w odległości mniejszej niż 5 mil do swego dawnego kościoła.
Karol zrezygnował z większości uprawnień, które jego ojciec uznawał za przynależne władzy monarszej. Przyniosło mu to uznanie Parlamentu, który ofiarował królowi 1.200.000 funtów. Dla króla było to mało i każdego roku pobierał ze skarbu ogromne sumy. Aby zwiększyć dochody powierzył George'owi Downingowi reformę zarządzania skarbem i zbierania podatków.
W 1662 roku Karol poślubił portugalską księżniczkę Katarzynę de Bragança, córkę króla Jana IV. Żona wniosła mu w posagu Bombaj i Tanger. W tym samym roku Karol sprzedał port w Dunkierce Ludwikowi XIV za 40.000 funtów. Wcześniej, bo w 1660 roku, przywileje Karola II rozpoczęły kolonizację terytorium Prowincji Karolina (obecnie stany Karolina Północna i Karolina Południowa), nazwanej tak na cześć ojca króla. W 1663 roku Karol nadał te tereny 8 lordom, którzy szczególnie wspierali go podczas Restauracji.
W latach 1665-1667 toczyła się wojna z Niderlandami, spowodowana Aktem Nawigacyjnym wydanym jeszcze przez Cromwella (chodziło w tym Akcie o to, że handel z Anglią i jej koloniami mógł być prowadzony tylko przez statki pod angielską banderą, co godziło w handlowe interesy Niderlandów). Wojna początkowo toczyła się po myśli Anglików, którzy zdobyli holenderską kolonię w Ameryce Północnej - Nowe Niderlandy z jej stolicą Nowym Amsterdamem (przemianowanym na Nowy Jork, na cześć brata króla, Jakuba, księcia Yorku). Potem karta wojny się odwróciła. W 1667 roku Holendrzy zaatakowali flotę angielską na Tamizie, zatapiając wszystkie statki, oprócz flagowego - Royal Charles - który został zabrany do Niderlandów jako trofeum.
Wojna zakończyła się traktatem w Bredzie 31 lipca 1667 roku, na mocy którego Anglicy musieli oddać Nowe Niderlandy. Niepowodzenie w wojnie spowodowało upadek Clarendona. Hrabia uciekł do Francji, a Izba Gmin wydała na niego wyrok śmierci za zdradę. Największe wpływy w Anglii uzyskała grupa 5 polityków, znanych jako Klika (ang. Cabal, od nazwisk jej członków - Clifforda, Arlingtona, Buckinghama, Ashleya i Lauderdale'a).
Tymczasem wieczne kłopoty finansowe króla pchnęły go do tajnych negocjacji z Ludwikiem XIV. Na pomocy tajnego porozumienia (Treaty of Dover) Ludwik zobowiązywał się płacić Karolowi 200.000 funtów rocznie, zaś Karol obiecywał wspierać działania Ludwika i przejść na katolicyzm. Karol zresztą cały czas sprzyjał katolicyzmowi, a niektórzy twierdzili nawet, że król był ukrytym katolikiem.
W 1670 roku Karol II założył Brytyjską Kompanię Indii Wschodnich (British East India Company), która miała zarządzać terytoriami w Indiach, miała prawo popierać podatki, decydować o wojnie i pokoju, tworzyć fortece i oddziały wojskowe oraz zawierać przymierza. Sprawowała również jurysdykcję prawną nad Indiami.
W 1672 roku Karol rozpoczął kolejną wojnę z Niderlandami, otwarcie wspierając Francję. Wojna trwała 2 lata i Niderlandy zostały zmuszone do oddania Anglii Nowych Niderlandów. Przy okazji tej wojny wyszły na jaw tajne rozmowy francusko-angielskie, co spowodowało konflikt króla z Parlamentem.
Lata 1665-1666 to czas największych klęsk jakie Anglia doświadczyła pod rządami Karola II. Chodzi tu m.in. o Wielką Zarazę (The Great Plague) i Wielki Pożar (The Great Fire). Epidemia, która uderzyła w 1665 roku do Londynu trafiła najprawdopodobniej na statkach holenderskich przewożących bawełnę z Amsterdamu. Rozprowadzana przez szczury i pchły pochłaniała około 7.000 ofiar tygodniowo. W lipcu rodzina królewska przeniosła się do Oksfordu. Zaraza skończyła się równie nagle jak się rozpoczęła.
Nie był to jednak koniec nieszczęść Londynu. 2 września 1666 roku przypadkowo zaprószony ogień spowodował wielki pożar miasta. Spłonęło 13.200 domów i 87 kościołów, w tym katedra Świętego Pawła. Pożar miał ten jeden pozytywny skutek, że w jego wyniku zginęły przenoszące zarazę szczury i pchły, co spowodowało ostateczny zanik Wielkiej Zarazy z ubiegłego roku.
W czasach restauracji dwór królewski powrócił do obyczajów sprzed rewolucji. Surowe i purytańskie obyczaje okresu Rewolucji i Republiki odeszły w niepamięć. Karol II uwielbiał rozrywkowy tryb życia, nieustannie odbywały się bale i przyjęcia. Małżeństwo z Katarzyną Portugalską nie wpłynęło na temperament króla. Przez jego alkowę nieustannie przewijały się coraz to nowe kochanki. Karol jednak darzył Katarzynę jakimiś uczuciami, gdyż odmówił rozwodu z żoną, co sugerował mu Parlament, gdyż liczne ciąże Katarzyny (ostatnia w 1669 roku) kończyły się poronieniami.
Do łask wrócił teatr, który ze względu na zakładane wokół każdego teatru domy publiczne purytanie uznali za wynalazek Szatana. Nastąpił wysyp dramatów i komedii, prawie wszystkie miernej jakości, nie posiadające głębszych treści, służących wyłącznie rozrywce, podobnie jak prawie wszystko w ówczesnej Anglii.
Karol II był również pierwszym monarchą na Wyspach Brytyjskich, który interesował się piłką nożną. Król przyczynił się w pewien sposób do jej rozwoju dając jej w 1681 roku królewską aprobatę.
Król był również mecenasem artystów i naukowców. W 1660 roku utworzył Towarzystwo Królewskie (Royal Society, formalnie uznane w 1662 roku), w skład którego wchodzili min. Robert Hooke, Robert Boyle i Isaac Newton. Karol był mecenasem sir Christophera Wrena, architekta, który odbudowywał Londyn po pożarze 1666 roku. Wren był również autorem Królewskiego Szpitala w Chelsea (Royal Hospital Chelsea) ufundowanego przez króla dla emerytowanych żołnierzy w 1681 roku.
Zgodne rządy króla Karola II i Parlamentu trwały przez ponad 10 lat, by w latach 70. ulec pogorszeniu. Wpływ na to miała polityka zagraniczna króla, polegająca na wspieraniu katolickiej Francji oraz działania króla w kwestiach religijnych. Pierwszym zadrażnieniem była "Deklaracja Pobłażliwości" (Declaration of Indulgence) z 1672 roku, w której król Karol nadał protestantom niezwiązanym z Kościołem Anglikańskim równe prawa jak anglikanom. Parlament jednakże uznał to za pierwszy krok na drodze do równouprawnienia katolików i zablokował ustawę. Od tej pory stosunki na linii król-Parlament stawały się coraz chłodniejsze.
W 1673 roku Karol pod wpływem Parlamentu wycofał "Deklarację Pobłażliwości" i zgodził się na wydanie Test Act, który dopuszczał sakramenty tylko zaaprobowane przez Kościół Anglikański i po raz kolejny opowiadał się przeciw równouprawnieniu katolików. Rok później Parlament odmówił dalszego finansowania wojny z Niderlandami i zmusił Karola do zawarcia pokoju.
Do kolejnych sporów przyczyniła się kwestia następstwa tronu. Królowa Katarzyna, która każdą ciążę kończyła poronieniem, nie mogła dać królowi męskiego potomka, natomiast król odmawiał rozwodu z żoną. W tej sytuacji następcą tronu był brat Karola, Jakub, książę Yorku, niepopularny w społeczeństwie, głównie z tego powodu, że był zdeklarowanym katolikiem. W 1678 roku niejaki Titus Oates, zaczął rozgłaszać pogłoski o "papieskim przewrocie", który miał na celu zamordowanie króla Karola i zastąpienie go księciem Yorku. Król ani przez chwilę nie uwierzył w te plotki, ale wyznaczył Thomasa Osborne'a, I hrabiego Danby do zbadania sprawy. Danby przedstawił sprawę Parlamentowi, co doprowadziło do antykatolickiej histerii, a w całym kraju zaczęły się polowania na domniemanych spiskowców.
Napięcie osiągnęło punkt kulminacyjny w 1678 roku, kiedy to Parlament postawił w stan oskarżenia hrabiego Danby. W owym 1678 roku większość Anglików chciała wojny z Francją, ale Karol prowadził tajne negocjacje z Ludwikiem XIV. W zamian za sporą sumę pieniędzy Karol gwarantował neutralność Anglii. Do negocjacji we Francji został wysłany właśnie Danby. Na jego nieszczęście Izba Gmin dowiedziała się o tej misji i oskarżyła Danby'ego o zdradę stanu. Hrabiemu groził proces przed Izbą Lordów. Chcąc chronić hrabiego Karol II w styczniu 1679 roku rozwiązał Parlament.
Nowy Parlament zebrał się w marcu 1679 roku. Mimo iż w większości był przychylny królowi, zmusił jednak Danby'ego do zrzeczenia się funkcji Lorda Wielkiego Skarbnika, jednak hrabia otrzymał królewskie przebaczenie. Izba Lordów jednak zażądała procesu Danby'ego. Naciskany przez nią król zgodził się w końcu aresztować hrabiego i osadzić go w Tower. Niedługo później Danby został skazany na 5-letnią banicję.
Kolejną kością niezgody między królem i Parlamentem była kwestia sukcesji. Parlament 1679 roku robił wszystko, aby na tronie Anglii nie zasiadł katolicki król. Hrabia Shaftesbury (jeden z członków Kliki) przygotował Exclusion Bill (Ustawę o wykluczeniu), która wykluczała księcia Yorku z sukcesji. W oczach protestantów kandydatem na króla był James Scott, I książę Monmouth, najstarszy z nieślubnych dzieci Karola II.
Exclusion Bill przyczyniła się do podziałów na angielskiej scenie politycznej i wyodrębnienia się partii politycznych, które przetrwały do dziś. Zwolennicy ustawy, zwani "petycjonistami" (Petitioners), przekształcili się w partię wigów (obecnie Partia Liberalna), natomiast jej przeciwnicy zwani "abhorrerami" (Abhorrers), przekształcili się w partię torysów (obecnie Partia Konserwatywna).
Karolowi Exclusion Bill nie przypadła do gustu. Obawiając się jej uchwalenia w grudniu 1679 roku rozwiązał Parlament. Dwa kolejne Parlamenty (w 1680 i 1681 roku) również zostały rozwiązane w związku z ustawą sukcesyjną. Po rozwiązaniu Parlamentu w 1681 roku rozpoczęły się rządy osobiste Karola II, który wykorzystał fakt, że Exclusion Bill cieszyła się coraz mniejszym poparciem w społeczeństwie, które było lojalne wobec króla Karola.
Królewski opór wobec ustawy sukcesyjnej spowodował, że niektórzy protestanccy politycy zawiązali w 1683 roku spisek mający na celu zabicie króla i księcia Yorku podczas ich powrotu z wyścigów w Newmarket. Plany spiskowców pokrzyżował jednak pożar, który spalił Newmarket. Wkrótce spisek wyszedł na jaw. Niektórzy jego członkowie uciekli (książę Monmouth, hrabia Shaftesbury), inni zostali ścięci (lord William Russel, Algernon Sydney).
Ten sam Parlament w maju 1679 roku uchwalił Habeas Corpus Act. W myśl jego przepisów nikt nie mógł zostać aresztowany bez wyroku sądu, a aresztowany miał prawo w ciągu 24 godzin poznać stawiane mu zarzuty. Nie wolno było również przetrzymywać oskarżonego dłużej niż 3 do 20 dni przed rozprawą.
Karol zmarł w 1685 roku po czterech dniach agonii. Do czuwających przy jego łożu dygnitarzy i członków rodziny w pewnym momencie powiedział: Umieram niezwykle długo. Mam nadzieję, że mi to wybaczycie. Przyczyną śmierci była uremia, powstała w związku z niewydolnością nerek. Do łoża umierającego przyprowadzono księdza Johna Huddlestona. Karol zdecydował się przejść na katolicyzm. Zmarł niedługo później 8 lutego 1685 roku. Jego następcą został książę Yorku jako Jakub II w Anglii i Jakub VII w Szkocji. Jego niepopularne rządy trwały do 1688 roku, kiedy to został obalony przez chwalebną rewolucję i zmuszony do ucieczki do Francji.
Karol II jest przodkiem wielu brytyjskich arystokratów:
Lucy Walter (urodzona około 1630 roku, zmarła w 1658 roku), przodek Sarah Ferguson (urodzona 15 października 1959 roku), żony Andrzeja Windsor, księcia Yorku i księżniczki Alice Douglas Scott, żony Henryka, księcia Gloucester; dzieci Karola II i Lucy Walter:
James Scott (urodzony 9 kwietnia 1649 roku, zmarł 15 lipca 1685 roku), Duke of Monmouth, po nim potomstwo;
Elizabeth Killigrew (urodzony przed 16 maja 1622 rokiem, zmarła w grudniu 1680 roku) i Karol II mieli dzieci:
Charlotte Jemima Henrietta Maria FitzRoy (urodzona w 1657 roku, zmarła 17 października 1680 roku), żona: James Howard (urodzony około 1640 roku, zmarł w lipiec 1669 roku); zona: William Paston (urodzony w 1654 roku, zmał 25 grudnia 1732 roku), II Earl of Yarmouth;
Catherine Pegge (urodzona około 16335 roku, zmarła ?) i Karola II dzieci:
Charles FitzCharles (urodzony w 1657 roku, zmarł 17 października 1680 roku), 1st Earl of Plymouth, zmarł bezpotomnie,
Catherine FitzCharles (urodzona w 1658 roku, zmarła młodo albo została zakonnicą);
Barbara Villiers, księżna Cleveland: przodek Diany Spencer (urodzona 1 lipca 1961 roku, zmarła 31 sierpnia 1997 roku), żony Karola Windsor, księcia Walii i Sarah Ferguson (urodzona 15 października 1959 roku), żony Andrzeja Windsor, księcia Yorku; dzieci Karola II i Barbara Villiers:
Anne Palmer (być może była córką Rogera Palmera, ale Karol II przyjął ją za swoje dziecko) (urodzona 25 lutego 1661 roku, zmarła 16 maja 1721 lub 1722 roku), żona: Thomas Lennard (13 maja 1654 r. - 30 października 1715 roku), I Earl of Sussex,
Charles Fitzroy (urodzony 18 czerwca 1662 roku, zmarł 9 września 1730 roku), II Duke of Cleveland, I Duke of Southampton, po nim potomstwo,
Henry Fitzroy (urodzony 28 września 1663 roku, zmarł 9 października 1690 roku), I Duke of Grafton, po nim syn,
Charlotte Fitzroy (urodzona 5 września 1664 roku, zmała 17 lutego 1718 roku), żona: Edward Lee (urodzony 4 lutego 1663 roku, zmarł 14 lipca 1716 roku), I Earl of Lichfield,
George Fitzroy (urodzony 28 grudnia 1665 roku, zmał 28 czerwca 1716 roku), I Duke of Northumberland, zmarł bezpotomnie;
Eleanor Gwyn [Gwynn, Gwynne], znana jako Nell Gwyn (urodzona 2 lutego 1650 roku, zmarła 14 listopada 1687 roku) i Karol II mieli dzieci:
Charles Beauclerk (urodzony 8 maja 1670 roku, zmarł 10 maja 1726 roku), I Duke of St Albans, po nim potomstwo,
Lord James Beauclerk (urodzony 25 grudnia 1671 roku, zmarł we wrześniu 1680 roku);
Louise Renée de Penancoet de Kérouaille (urodzona we wrzesiniu 1649 roku, zmarła 14 listopada 1734 roku), Duchess of Portsmouth i Karol II mieli dzieci:
Charles Lennox (urodzony 29 lipca 1672 roku, zmarł 27 maja 1723 roku), I Duke of Richmond, I Duke of Lennox, I Duke of Aubigny, po nim potomstwo,
Mary "Moll" Davis (urodzona około 1648 roku, zmarła w 1708 roku): przodek Diany Spencer (urodzona 1 lipca 1961 roku, zmarła 31 sierpnia 1997 roku), żony Karola Windsor, księcia Walii, Camilli Rosemary Shand (urodzona 17 lipca 1947 roku), żony Karola Windsor, księcia Walii i Sarah Ferguson (urodzona 15 października 1959 roku), żony Andrzeja Windsor, księcia Yorku; dzieci Karola II i Mary "Moll" Davis:
Mary Tudor (urodzona 16 października 1673 roku, zmarła 5 listopada 1726 roku), żona: Edward Radclyffe (urodzony w 1655 roku, zmarł 29 kwietnia 1705 roku), II Earl of Derwentwater; żona: Henry Graham of Levens (urodzony około 1676 roku, zmarł 7 stycznia między 1706 a 1707 rokiem).
Żródła:
Karol II Stuart w "WikipediA"
King Charles II of England w "Unofficial Royalty" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
15-02-2020