Matylda I Boulogne

Matylda I (Mahaut) Boulogne-sur-Mer de Lens (urodzona w Boulogne, Francja, około 1105 roku, zmarła na zamku Hedingham, Essex, 3 maja 1152 roku) herb

Córka Eustacha III, hrabiego Boulogne-sur-Mer de Lens i Marie Canmore Szkockiej, córki Malcolma III Canmore, króla Strathclyde, Szkocji.

Hrabina Boulogne-sur-Mer de Lens od 1125 roku do 3 maja 1152 roku. Królowa Anglii od 22 grudnia 1135 roku do 7 kwietnia 1141 roku i od 1 listopada 1141 roku do 3 maja 1152 roku, koronowana 22 marca 1136 roku.

W 1119 roku poślubiła Stefana (Etienne) Tyobald [DeChampagne-Blois] (urodzony w Blois, we Francji, w 1095 roku, zmarł w Dover, Kent, 25 października 1154 roku), hrabiego Boulogne-sur-Mer i de Lens, króla Anglii.

Urodziła się we Francji jako córka Eustachego III, hrabiego Boulogne i jego żony Marii, córki króla Szkocji Malcolma III i Św. Małgorzaty Szkockiej. Poprzez swą babkę Matylda była kuzynką zarówno swego męża Stefana, jak i jego przeciwniczki cesarzowej Matyldy. W 1119 roku Matylda wyszła za Stefana, hrabiego Blois i Mortain, który posiadał wiele tytułów w Anglii. Gdy ojciec Matyldy abdykował w 1125 roku i przeniósł się do klasztoru, Matylda i jej mąż zostali władcami połączonych hrabstw Blois i Boulogne, co w połączeniu z ziemiami Stefana w Anglii dawało ogromne latyfundium. Pierwszych dwoje dzieci urodziło się w czasie, gdy para hrabiowska gościła na dworze Henryka I w Anglii. Syn nazwany został Baldwinem na cześć stryja Matyldy, króla Baldwina I z Jerozolimy, zaś córkę nazwano po matce. Baldwin zmarł we wczesnym dzieciństwie, podobnie Matylda jest uważana za zmarłą przedwcześnie, choc niektórzy historycy sądzą, że żyła wystarczająco długo, by wyjść za hrabiego Mediolanu.

Gdy w 1135 zmarł król Anglii Henryk I, Stefan popłynął do Londynu korzystając z floty Boulogne i zgłosił pretensje do tronu Anglii. Matylda (żona Stefana) była wówczas w zaawansowanej ciąży i po przekroczeniu kanału La Manche urodziła syna Eustachego, który mając jeden dzień został hrabią Boulogne. Matylda została koronowana na królową na Wielkanoc 22 marca 1136 roku.

Przeciwniczką męża do tronu angileskiego była cesarzowa Matylda Angielska. Normańscy baronowie wkrótce stanęli po jego stronie. Zrobił to także papież Innocenty II, arcybiskup Canterbury Aethelnoth i arcybiskup Yorku Thurstan. Mimo sukcesów Stefana w Anglii, cesarzowa utrzymała się u władzy w Normandii. W 1137 roku odparła atak wojsk Stefana. Do maja 1138 roku Matylda nie miała silnych sojuszników w swej walce. Wtedy to poparcia udzielili jej Robert z Gloucester, nieślubny syn Henryka I i przyrodni brat Matyldy, oraz Dawid I, król Szkocji. Ten ostatni w sierpniu 1138 roku najechał na Anglię. Pokonał go wtedy arcybiskup Yorku. Robert i Matylda wylądowali w Anglii we wrześniu 1139 roku Robert udał się do Bristolu, a Matylda wkrótce do niego dołączyła.

W wojnie domowej, która się potem rozpętała, Matylda stanęła po stronie męża i była jego najgorętszą sojuszniczką. Gdy po roku został pojmany w bitwie pod Lincoln, prowadziła partyzantkę przeciwko cesarzowej z pomocą Wilhelma z Ypres. Gdy cesarzowa Matylda oblegała brata Stefana, Henryka z Blois, ona z kolei podjęła oblężenie wojsk cesarzowej w Winchester, podczas którego wzięła do niewoli Roberta, hrabiego Gloucester, przyrodniego brata i stronnika cesarzowej.

Przez następne 8 lat toczyła się w Anglii wojna domowa. Matylda szybko opanowała zachodnią część Anglii i uzyskała poparcie większości biskupów angielskich. Stefan z Blois popełnił wiele błędów i zraził do siebie wielu sojuszników. Jego przeciwniczka okazała się bardziej przebiegła i bezwzględna. Gdy została schwytana przez siły Stefana, ten nakazał wypuścił ją. Jak się wkrótce okazało - ona nie była dla niego aż tak wspaniałomyślna. Godzina Matyldy nadeszła po tym, gdy 2 lutego 1141 roku Stefan przegrał bitwę pod Lincoln i dostał się do jej niewoli. Został poniżony i skuty łańcuchami. Cesarzowa w ciągu miesiąca zyskała poparcie Henryka, biskupa Winchester (brata Stefana). Ten pozwolił jej zająć kasę królewską. Przybyła do Londynu kilka tygodni później i w kwietniu 1141 roku proklamowała się "panią Anglików". Wtedy też rada kościelna uznała ją za królową Anglii. Zostały podjęte przygotowania do jej koronacji, która jednak nigdy się nie odbyła. Władczyni niebawem stała się bardzo niepopularna. Podniosła podatki od całej szlachty, później zaproponowała unieważnienie statusu komuny, który nadal Londynowi Stefan. Pozwalało to zatrzymywać miastu podatki w swych własnych rękach i przeznaczać na własne potrzeby. Matylda pragnęła dostępu do tych pieniędzy.

Popularność Matyldy gwałtownie spadła w Londynie. Mahaut I, żona Stefana, zebrała swe własne wojska pod Kentem. Cesarzowa w czerwcu 1141 roku, w wigilię swej koronacji, musiała ratować się ucieczką do Oxfordu wobec buntu londyńczyków. Spędziła kilka tygodni w oblężonym Winchester. 1 listopada 1141 roku do niewoli dostał się Robert z Gloucester, jej przyrodni brat i głównodowodzący wojsk. Musiała wymienić go za Stefana, uwięzionego w Bristolu. Ten ostatni już w listopadzie 1141 roku został przywrócony na tron Anglii. Rok później Matylda została oblężona w Oxfordzie. Uciekła z tamtejszego zamku przez okno pod białym przebraniem podczas śnieżycy. Udała się do Abingdon lub Wallingford. Potem uciekła w trumnie z zamku Devizes. Wierne jej siły odniosły jeszcze kilka zwycięstw w następnych miesiącach. Prawdziwym ciosem była dla niej i jej sprawy śmierć Roberta z Gloucester, który zmarł w październiku 1147 roku. Na wiosnę 1148 roku Matylda wróciła do Normandii. Nigdy już nie wróciła do Anglii.

Mahaut od samego początku była najwierniejszą popleczniczką męża i stała się przez to bardzo wpływową politycznie postacią. Ze Stefanem miała trzech synów i dwie córki:

Baldwina (zmarł przed 1135 rokiem),

Eustachego IV (urodzony około 1130 roku, zmarł 17 sierpnia 1153 roku), hrabia Boulogne i Mortain, po nim nieślubna córka,

Wilhelma I z Blois (urodzony około 1137 roku, zmarł 11 października 1159 roku), hrabia Mortain i Boulogne, zmarł bezpotomnie,

Matyldę, żona: Waleran de Beaumont (urodzny w 1104 roku, zmarł 9 kwietnia 1166 roku), I hrabia Worcester, porucznik Normandii,

Marię I z Boulogne (urodzona około 1136 roku, zmarł w 1182 roku), hrabina Boulogne, żona: Mateusza Flandryjskiego Alzackiego (urodzony około 1130 roku, zmarł 25 lipca 1173 roku), hrabina de iure uxoris Boulogne.

Hrabstwem Boulogne rządziła z mężem do 1150 roku. Potem przez rok panowała tam sama. W 1151 roku przekazała władzę synowi Eustachemu. Po nim odziedziczył je młodszy Wilhelm (Baldwin zmarł przed 1135 roku), a po jego śmierci - Maria z Boulogne. Matylda zmarła na gorączkę na Hedingham Castle w Essex i jest pochowana w Faversham Abbey, opactwie założonym przez nią i jej męża.

Żródła:

Mahaut (Matylda) I "Kobiety w polityce"

Matylda I z Boulogne w "WikipediA"

Mathilde de Boulogne w "Geneall" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

MATHILDE de Boulogne w "MedLands" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

Mahaut de Boulogne w "Worldhistory" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

26-06-2022

04-05-2020