Richard "Biała Róża" de la Pole (urodzony w Of, Wingfield, Suffolk, około 1480 roku, zginął w bitwie pod Pawią, 24 lutego 1525 roku) herb

Syn Jana de la Pole, II księcia Suffolk, constable Zamku of Wallingford i Elizabeth Plantagenet-York, księżnej Suffolk, córki Ryszarda Plantagenet (Gâtinais-Anjou) of York, III księcia York.

Pretendent do tronu angileskiego po śmierci Edmunda de la Pole od 30 kwietnia 1513 roku do 24 lutego 1525 roku, tytularny książę Suffolk i tytularny hrabia Lincoln od 30 kwietnia 1513 roku do 24 lutego 1525 roku.

Powszechnie nazywany "Białą Różą", był ostatnim pretendentem z Yorku, który aktywnie i otwarcie zabiegał o koronę Anglii. Żył na wygnaniu po egzekucji wielu jego krewnych, sprzymierzając się z Ludwikiem XII we Francji w wojnie Ligi Cambrai. Ludwik widział w nim korzystniejszego sojusznika i perspektywę dla króla angielskiego niż Henryk VIII.

W 1514 roku przygotowano scenę dla odzyskania Anglii przez Yorkistów pod rządami Richarda. Był w Bretanii z 12.000 najemników przygotowanych do inwazji, prowadząc swoją armię do St. Malo; jednakże Francja i Anglia zawarły pokój tuż przed wejściem na pokład i w ten sposób został on odwołany. Później, z Franciszkiem I jako królem, Ryszard zawarł sojusz w 1523 roku i ponownie zaplanował inwazję Yorków na Anglię. Jednak to nigdy nie przyniosło skutku, ponieważ Richard zginął walcząc u boku Franciszka I w bitwie pod Pawią dwa lata później.

Był siódmym i najmłodszym synem Jana de la Pole, II księcia Suffolk i jego żony Elżbiety Yorku. Jego matka była drugą z trzech ocalałych córek Richarda Plantageneta, III księcia Yorku i Cecily Neville. Była młodszą siostrą Edwarda IV z Anglii, a także Edmunda, hrabiego Rutland i Anny z Yorku, księżnej Exeter, oraz starszą siostrą Małgorzaty z Yorku, Jerzego Plantageneta, pierwszego księcia Clarence i Ryszarda III z Anglii.

Jego dziadkami ze strony ojca byli William de la Pole, Iksiążę Suffolk i Alice Chaucer. Suffolk był ważnym angielskim żołnierzem i dowódcą podczas wojny stuletniej , a później lordem szambelanem Anglii.

Alice Chaucer była córką Thomasa Chaucera i Maud Burghersh. Thomas był trzykrotnie przewodniczącym angielskiej Izby Gmin, głównym kamerdynerem Anglii przez prawie trzydzieści lat, uczestniczył w piętnastu parlamentach i pięć razy był przewodniczącym Izby, co nie zostało przekroczone aż do XVIII wieku.

Thomas był synem Geoffreya Chaucera i jego żony Philippa (de) Roet. Geoffrey był angielskim pisarzem, poetą, filozofem, biurokratą (dworzaninem) i dyplomatą. Nazywany jest czasem ojcem literatury angielskiej. Chociaż napisał wiele dzieł, najlepiej zapamiętano go z niedokończonej narracji ramowej The Canterbury Tales. Niektórzy uczeni przypisują mu również bycie pierwszym autorem, który wykazał artystyczną legitymację rodzimego języka angielskiego, a nie francuskiego czy łaciny.

Jego najstarszy brat John de la Pole, I hrabia Lincoln, mógł zostać mianowany następcą tronu przez swojego wuja ze strony matki, Ryszarda III z Anglii, który dał mu emeryturę i zwrot posiadłości Pani Małgorzata Beaufort. Jednak po przystąpieniu Henryka VII po bitwie pod Bosworth Field w 1485 roku Lincoln złożył przysięgę wierności zamiast ubiegać się o tron dla siebie.

W 1487 roku Lincoln przyłączył się do buntu Lamberta Simnela i zginął w bitwie pod Stoke Field w Nottinghamshire. Drugi brat, Edmund, zastąpił swojego ojca, będąc jeszcze w jego mniejszości. Jego majątki ucierpiały pod rządami brata i był zmuszony zapłacić Henrykowi VII duże sumy za odzyskanie części utraconych ziem, a także wymienić tytuł księcia na tytuł hrabiego. W 1501 roku odszukał Maksymiliana I Habsburga w Tyrolu i otrzymał od niego obietnicę znacznej pomocy w przypadku zamachu na koronę angielską.

W wyniku tych zdradzieckich postępowań Henryk VII pojmał brata Edmunda, Williama, wraz z czterema innymi jorskimi szlachcicami. Dwóch z nich, Sir James Tyrrell i Sir John Wyndham, zostało straconych; William de la Pole został uwięziony; a Edmund de la Pole, III książę Suffolk, został zdelegalizowany. Następnie w lipcu 1502 roku Henryk VII zawarł traktat z Maksymilianem, na mocy którego cesarz zobowiązał się nie popierać angielskich buntowników. Wkrótce Suffolk wpadło w ręce Filipa I Kastylijskiego, który uwięził go w Namuraw w 1506 roku poddał go Henrykowi VII, pod warunkiem, że jego życie zostało oszczędzone. Pozostał więźniem do 1513 roku, kiedy został ścięty przez Henryka VIII w czasie, gdy jego brat Ryszard walczył z francuskim królem.

Richard de la Pole dołączył do Edmunda za granicą w 1504 roku i pozostał w Aix-la-Chapelle jako poręczyciel długów swojego starszego brata. Wierzyciele zagrozili, że oddają go Henrykowi VII, ale miał więcej szczęścia niż jego brat, znalazł bezpieczne schronienie w Budzie u króla Czech i Węgier Władysława II.

Został wykluczony z ogólnego ułaskawienia ogłoszonego po wstąpieniu Henryka VIII na tron, a kiedy Ludwik XII, król Francji, wyruszył na wojnę z Królestwem Anglii w 1512 roku, uznał pretensje Edmunda do korony angielskiej i powierzył Ryszardowi dowództwo w armii francuskiej. W 1513 roku, po egzekucji Edmunda, przyjął tytuł hrabiego Suffolk. W 1514 roku otrzymał 12.000 niemieckich najemników, rzekomo do obrony Bretanii , ale tak naprawdę do inwazji na Anglię. Tych poprowadził do St. Malo, ale zawarcie pokoju z Anglią uniemożliwiło ich zaokrętowanie. Ryszard musiał opuścić Francję i osiedlił się w Metz w Lorraine i zbudował pałac w La Haute Pierre, niedaleko St. Simphorien.

W Metz odwiedził go Pierre Alamire, niemiecko-niderlandzki kompozytor i kopista muzyczny, który był szpiegiem Henryka VIII. Jednak Richard zatrudnił Alamire jako kontrszpiega przeciwko Henry'emu, a Alamire, podejrzany o nierzetelność przez kardynała Thomasa Wolseya i Henryka VIII, nigdy nie wrócił do Anglii.

Richard de la Pole odbył liczne rozmowy z królem Francji Franciszkiem I, a w 1523 roku pozwolono mu, w porozumieniu z Johnem Stewartem, II księciem Albany, szkockim regentem, zorganizować inwazję na Anglię, która nigdy nie została przeprowadzona.

Brał udział z Franciszkiem I w bitwie pod Pawią 24 lutego 1525 roku, gdzie zginął i został pochowany w bazylice San Pietro in Ciel d'Oro. Na obrazie z bitwy, przechowywanym w Ashmolean Museum w Oksfordzie, jego martwe ciało jest przedstawione w samym środku walki z napisem: "Le Duc de Susfoc dit Blance Rose" ("Książę Suffolk, znany jako Biała Róża") .

Najpóźniej w 1523 roku dyskutowano nad projektem małżeństwa Ryszarda z duńską księżniczką Dorotheą, córką przyszłego króla Fryderyka I. Chociaż proponowane małżeństwo było aktywnie wspierane przez francuskiego króla Franciszka I, nie zostało ono zawarte. W efekcie Dorothea w 1526 roku poślubiła księcia pruskiego Albrechta Brandenburskiego. Richard de la Pole nigdy nie był żonaty, ale wiadomo, że miał córkę z kochanką. Sugerowano, że mogła to być Maria Sycylijska:

Marguerite de la Pole, dama honorową Małgorzaty z Angouleme, królowej Nawarry; żona: Sibeudema de Tivoley (zmarł przed 1568 roku), seniora de Brenieu, dworzanin królowej Eleonory Austriackiej.


Żródła:

Richard de la Pole w "Wikipedia"; tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


"KRÓLOWE I KRÓLOWIE WIELKIEJ BRYTANII - od Edgara do Elżbiety II - wszyscy władcy Wielkiej Brytanii" - autor: Przemysław Jaworski - Przemysław Jaworski i Wydawnictwo Novae Res, 2018


Richard de la Pole w "Wikipedia"; tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


Richard de la Pole, 5th Earl of Suffolk w "Geni"; tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

09-01-2023