Robert Burnell (Burnel) (urodzony w Acton Burnell, Shropshire około 1239 roku, zmarła w Berwick 25 października 1292 roku) herb
Syn Roger Burnell.
Członek Rady Regencyjnej Anglii od 16 listopada 1272 roku do 2 sierpnia 1274 roku. Lord Kanclerz Anglii od 1274 roku do 25 października 1292 roku. Arcybiskup-elekt Canterbury od 1278 roku do 1279 roku, biskup-elekt Winchester w 1280 roku, Biskup Bath i Wells od (wybrany 23 stycznia, zatwierdzony 19 marca, konsekrowany 7 kwietnia) 1275 roku do 25 października 1292 roku
Pochodził z miejscowości Acton Burnell w Shropshire, gdzie jego rodzina od 1198 roku zamieszkiwała i gdzie rozpoczął pracę jako urzędnik królewski na dworze księcia Edwarda, przyszłego króla Anglii Edwarda I. Kiedy król Edward udał się na ósmą krucjatę w 1270 roku, Burnell pozostał w Anglii, aby zabezpieczyć interesy księcia. Po śmierci króla Anglii Henryka III, gdy Edward był jeszcze na krucjacie pełnił funkcję regenta. Był dwukrotnie wybierany na arcybiskupa Canterbury, ale jego życie osobiste, które budziło ogromne kotrowersje (miał kochankę, która podobno urodziła mu czterech synów) spowodowało, iż papiestwo nie zatwierdziło jego wyboru. W 1275 roku Burnell został wybrany na biskupa Bath i Wells, po mianowanu przez Edwarda I w 1274 roku na Lorda Kanclerza Anglii.
Miał trzech braci, z których dwóch zginęło bitwie z Walijczykami pod Moel-y-don w 1282 roku. Trzeci z braci, Hugh, zmarł w 1286 roku, który miał syna, Filipa, ewentualny następca Roberta.
Prace rozpoczął w swoim rodzinnym mieście jako urzędnik w kancelarii królewskiej i był odpowiedzialny za pisanie dokumentów, zanim przeniósł się na dwór księcia Edwarda, późniejszego króla Edwarda I. W 1264 roku po zwycięstwie Szymona de Montfort w bitwie pod Lewes, Burnell nadal służył księciu Edwardowi. W nagrodę za jego usługi w 1267 roku, Burnell otrzymał prebendę w Holme w diecezji York, a nastepnie został archidiakonem Yorku w grudniu 1270 roku. Pełnił również urząd kanclerza Edwarda, od czasu w bitwie pod Evesham od 1265 roku aż do 1270 roku, kiedy książę Edward udał się na krucjatę.
W 1270 roku książę Edward za zasługi Burnella starał się dla niego o arcybiskupstwo Canterbury. Kapituła Katedralna Canterbury uprzedziła króla i wybrała Williama Chillenden. Jednakże papież Grzegorz X zatwierdził Roberta Kilwardby. Burnell nie towarzyszył księciu podczas krucjaty, choć miał pierwotnie wziąść udział w krucjacie. Zamiast tego, został mianowany jednym z czterech członków Rady, którzy mieli pilnować interesów Edwarda, gdy książę był daleko. Gdy król Henryk III zmarł w listopadzie 1272 roku Burnell, rozpoczął działania jako jeden z regentów królestwo aż do sierpnia 1274 roku, kiedy to książę, a od niedawna król wrócił z Palestyny. Podczas regencji, Burnell nadzorowł parlament, zajmował się wojną z walijskią Marchią i rozwiązał konflikt handlowy z Flandrią. Po powrocie króla został mianowany Lordem Kanclerzem Anglii. Historyk Richard Huscroft uważa, że Burnell zyskał cenne doświadczenie podczas rządów regencyjnych w Anglii, podczas nieobecności Edwarda, zapewniając sobie dominacją rolę w rządach po powrocie króla Edwarda I.
Burnell był głównym i najbardziej wpływowych doradców Edwarda I podczas pierwszej połowie swego panowania. Burnell odegrała wiodącą rolę w ustawodawstwie wprowadzone przez króla Edwarda. Jako kanclerz kierował kancelarią państwa w Londynie, podczas gdy król podróżał po kraju. Stał na czele misji dyplomatycznych, a przez pewien czas zarządzał Gaskonią. Cieszyć zaufaniem króla, aż do swojej śmierci w 1292 roku. Jeden historyk sugerował, że Burnell być może, był najważniejszym urzędnikiem królewskim za panowania króla Edwarda I.
W czerwcu lub lipcu 1278 roku został wybrany na arcybiskupstwo Canterbury, ale wybór został unieważniony przez papieża Mikołaja III w styczniu 1279 roku. Król Edward wysłał poselstwo do Rzymu, z prośbą o zatwierdzenie Burnella na arcybiskupstwo, wyznaczając nowego ewentualnego kandydata John Peckham. Papież jednak nie zatwierdził Burnella i ostatecznie mianował Peckham arcybiskupem. Druga nominacja na początku 1280 roku na biskupstwo Winchester też nie uzyskała aprobaty papieża, i była spowodowana jego stylem życia. Burnell posiadał kochankę. Mikołaj III i ten wybór unieważnił 28 czerwca 1280 roku.
Robert Burnell zmarł w Berwick, w 1292 roku, a jego ciało, bez jego serce spoczęło w nawie katedry w Wells, natomiast jego serce zostało pochowane w Opactwie w Bath. Mimo, że zazwyczaj był zajęty królewskimi sprawami, Burnell'owi udało rozszerzyć dochody biskupstwa oraz zapewnić dochody i tytuły krewnym. Zgromadził wielkie bogactwa, i nabył liczne posiadłości w hrabstwie: Shropshire, Worcestershire, Somerset, Kent i Surrey. Po jego śmierci, ustalono iż był właścicielem 82 dworów w ponad 19 hrabstwach.
W życiu osobistym, nawet po tym jak został biskupem, Burnell utrzymywał kochankę o imieniu Juliana. Plotki krążyły, że urodziła mu czterech synów, i kilka córek, których Burnell nieuznał, ale dobrze ożenił. Swoich krewnych dobrze uposażył, jak Amabill Burnell wydał za członk rodziny królewskiej. John Burnell, oficjalnie syna Wilhelma Greystoke uczynił biskupem. Williama Burnell uczynił dziekanem katedry w Wells. Bratanka, Philipa uczynił swoim nastepcą.
Robert Burnell zbudował w Acton Burnell zamek, który duża część przetrwała do dzisiaj. Ogólna forma struktury zamku była przeznaczona jako zamek obronny.
Burnell był dominującą postacią w pierwszej części panowania Edwarda, który kierował administracją królewską. Angażowanł się nie tylko w sprawy krajowe, ale także brał czynny udział w stosunkach zagranicznych. Huscroft twierdzi, że może on być najważniejszym królewskim administratorem XIII wieku.
Żródła:
Robert Burnell w "WikipediA" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk