Ernest I "Żelazny, Austriacki" Habsburg (urodzony na zamku w Bruck an der Mur w Styrii, w 1377 roku, zmarł w Bruck an der Mur, 10 czerwca 1424 roku) herb
Syn Leopolda III "Prawego, Świętego" Habsburga, współwładcy Austrii, Styrii, Karyntii i Krainy, hrabiego Tyrolu, księcia Styrii, Karyntii, Marchi Wendyjskiej, hrabiego Gorycji (części), hrabiego Feldkirch i Weridiany (Virdis) Visconti, córki Barnaby Viscontiego, pana Mediolanu, Bergamo, Cremony, Lodi i Bolonii.
Książę Styrii, Karyntii, Marchi Wendyjskiej, hrabia Gorycji (części) i Tyrolu, hrabia Feldkirch od 9 lipca 1386 roku do 18 marca 1414 roku, arcyksiążę Styria, Karyntia, Kraina, Marchii Wendyjskiej, część hrabstwa Gorycji i hrabia Tyrolu (Austria Wewnętrzna) od 18 marca 1414 roku 10 czerwca 1424 roku, regent Austrii od 14 września 1404 roku do 30 października 1411 roku.
Krótko po 14 stycznia 1392 roku w Preszburgu poślubił Małgorzatę Gryfitównę (urodzona w Słupsku, między 1370 a 1374 rokiem, zmarła w Bruck, 12 czerwca 1401 roku lub 30 kwietnia 1407 roku), córką Bogusława V "Wielkiego, Starszego" Gryfity, księcia wołogoskiego, na Darłowie, na Dyminie, na Gryficach, na Gryfie, na Łosicach, Rugii, Nakła, na Sławnie, na Stargardzie, Strzałowa, Trzebiatowa, słupskiego i Adelajdy Welf Brunszwik-Osterode, córki Ernesta I Welfa, księcia brunszwickiego na Grubenhagen. 25 stycznia 1412 roku w katedrze śś. Stanisława i Wacława na Wawelu w Krakowie poślubił Cymbarkę [Cymburgę] Piastównę Mazowiecką (urodzona około między 1390 a 1399 rokiem, zmarła w Türnitz koło Lilienfeld, 28 września 1429 roku), córkę Siemowita (Ziemowita) IV Piasta, księcia mazowieckiego i Aleksandry Olgierdówny Giedyminównej, córki Olgierda Giedyminowicza, wielkiego księcia litewskiego i Julianny Rurykowiczówny, córki Aleksandra Rurykowicza, wielkiego księcia twerskiego.
Przydomek ŻELAZNEGO, pod którym występuje w historiografii, przypisywany jest jego niezłomnemu charakterowi i sile fizycznej.
Pojawił się po raz pierwszy w źródłach wkrótce po śmierci księcia. Urodził się w 1377 roku na zamku w Bruck an der Mur w Styrii jako czwarty syn Leopolda III, księcia Austrii i Styrii, protoplasty leopoldyńskiej linii Habsburgów.
Umową zawartą 20 września 1402 roku w Bruck starsi synowie Leopolda III, Wilhelm i Leopold IV, dopuścili Ernesta i najmłodszego brata Fryderyka IV do współrządów. Po śmierci kuzyna z linii albertyńskiej, Albrechta IV we wrześniu 1404 roku, czterej synowie Leopolda III zostali opiekunami nieletniego Albrechta V (późniejszego króla Albrechta II).
Bezpotomny zgon Wilhelma 22 września 1406 roku doprowadził do nowego podziału terytoriów linii leopoldyńskiej, wedle którego Ernest zatrzymał Styrię, natomiast śmierć Leopolda IV na początku czerwca 1411 roku uczyniła go seniorem linii oraz panem pozostałej części Austrii Wewnętrznej (Karyntia, Kraina z Marchią Windyjską i Istria z Triestem). Jednocześnie musiał zgodzić się na przejęcie osobistych rządów w Austrii Właściwej (Górnej i Dolnej) przez Albrechta V.
18 marca 1414 roku w Karnburgu został intronizowany na księcia Karyntii - od tej chwili tytułował się "arcyksięciem", choć tytuł ten nie został wówczas oficjalnie zatwierdzony przez władcę Rzeszy (uczyni to znacznie później syn Ernesta, cesarz Fryderyk III).
Zmarł 10 czerwca 1424 roku w swojej rezydencji w Bruck an der Mur i znalazł spoczynek w klasztorze cysterskim w Rein nieopodal Grazu.
Był dwukrotnie żonaty; bezdzietny z zaślubioną Małgorzatą, córkę Bogusława V "Wielkiego", księcia pomorskiego na Słupsku. W 1412 roku na Wawelu w Krakowie pojął za żonę księżniczkę mazowiecką Cymbarkę (Cymburgę) Mazowiecką z bocznej linii Piastów, córki Siemowita (Ziemowita) IV, księcia mazowieckiego i jego żony Aleksandry, córki Olgierda, wielkiego księcia litewskiego, rodzona siostra Władysława Jagiełły, z którą zapoczątkował główną ernestyńską linię dynastyczną Habsburgów, która wydała na świat dziewięcioro dzieci.
Żródła:
"HABSBURGOWIE - XV-XIX WIEKU"- autor: Przemysław Jaworski - 2018
19-06-2022