Jan IV Robertyng-Capet-Dreux-Montfort (urodzony w zamku Hennebont, w 1295 roku, zmarł w zamku Hennebont, 16 września 1345 roku) herb
Czwarty syn Artura II Robertyng-Capet-Dreux, księcia Bretanii, hrabia Penthievre i Montfort i Jolanta [Jolanda] Robertyng-Capet-Dreux, hrabiny de Montfort-Amaury, córki Roberta IV Robertyng-Capet-Dreux, hrabiego Dreux, Braine i Montfort.
Hrabia de Montfort-Amaury jako Jan II od 24 sierpnia 1322 roku do 16 września 1345 roku, książę-pretendent do tronu Bretanii jako Jan IV od 30 kwietnia 1341 roku do 16 września 1345 roku, VII (V) hrabia de Richmond jako Jan V od 27 sierpnia 1312 roku do 16 września 1345 roku.
W 1329 roku w Chartres poślubił Joannę de Dampierre Flandryjską (urodzona we Flandrii, około 1295 roku, zmarła we Francji, we wrzesieniu 1374 roku), politycznie wpływowa księżna Bretanii, córkę Ludwika I de Dampierre Flandryjskiego, hrabiego de Nevers i de Rethel i Joanny I de Rethel, hrabiny Rethel, córki Hugona IV, hrabiego de Rethel.
Po śmierci matki w 1322 roku został hrabią de Montfort. W 1329 roku w Chartres poślubił Joannę Flandryjską, córkę Ludwika Flandryjskiego, hrabiego de Nevers, i Joanny, córki Hugona IV, hrabiego Rethel. Jan i Joanna mieli razem syna i córkę.
W 1341 roku zmarł bezpotomnie najstarszy brat Jana, książę Jan III "Dobry". Jego śmierć przypadła na początek wojny stuletniej między Anglią a Francją. Rozpoczęła się też wojna o sukcesję bretońską. Francuzi wysunęli kandydaturę Joanny de Penthievre i jej męża Karola de Blois. Joanna była córką Gwidona, drugiego syna Artura II. Anglicy wysunęli natomiast kandydaturę właśnie Jana de Montfort, który ogłosił się księciem Bretanii jako "Jan IV". Od króla Anglii Edwarda III otrzymał parowski tytuł hrabiego Richmond.
Opanowanie Bretanii było jednak trudnym zadaniem. Większość bretońskiej szlachty poparła Karola. Janowi udało się jednak opanować Nantes. W Limoges zagarnął książęce skarby. W połowie sierpnia opanował większość Bretanii, w tym trzy najważniejsze miasta - Nantes, Rennes i Vannes. Na tym skończyły się sukcesy Jana. W październiku 1341 roku przegrał bitwę z Karolem pod Champtoceaux. Schronił się w Nantes, skąd wygnali go mieszczanie. Karol zaproponował mu rozmowy pokojowe, ale gdy te nie przyniosły rozstrzygnięcia rozkazał uwięzić przeciwnika.
Wojnę kontynuowała żona Jana, Joanna Flandryjska. W 1342 roku musiała jednak poprosić o pomoc Edwarda III. Ten wysłał wojska do Bretanii. Działania Edwarda zaniepokoiły Francuzów, którzy zaangażowali się bardziej w wojnę. Karol de Blois odbił Rennes i Vannes. 16 stycznia 1343 roku Anglicy i Francuzi zawarli rozejm. Miał on obowiązywać do 1346 roku. W tym czasie zamierzano rozstrzygnąć sprawę sukcesji bretońskiej. 1 września Jan został uwolniony z więzienia.
Karol de Blois wkrótce wznowił wojnę i odnosił w niej coraz większe sukcesy. W marcu 1345 roku Jan uciekł do Anglii. Latem powrócił do Breotanii na czele angielskiej armii. W lipcu spróbował zdobyć Quimper, ale Karolowi udało się przełamać oblężenie. Jan wycofał się do Hennebont, gdzie zachorował.
Zmarł tam 16 września 1345 roku. Jego pretensje do Bretanii odziedziczył jego 4-letni synek, Jan. Pochowany w Sainte-Croix w Quimperlé.
herb Jana of Montfort, hrabiego of Montfort-l'Amaury; protoplasta gałęzi de Montfort
Żródła:
Jan IV Bretoński w "WikipediA"
Jean IV de Montfort w "Geni"; tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
19-11-2023