Oldřich (Ulrich) II z Roźmberka (urodzony 13 stycznia 1403 roku, zmarł w Krumau, 28 kwietnia 1462 roku) herb

Syn Jindřich III z Roźmberka, najwyższego burgrabiego Pragi i Eliśki z Kravař z Plumlova, córki Petra zu Sternberg, z Kravař a Plumlova.

Gubernator Bechyne i Prachene od 3 września 1420 roku do 7 czerwca 1421 roku, najwyższy burgrabia i administrator Królestwa Czech w 1431 roku, regent Czech od 7 czerwca do 28 września 1421 roku, strażnik Ziem (regent) ("kapitan wszystkich ziem czeskich") od 1 listopada 1423 roku do 1 lipca 1424 roku, regent Czech od 30 grudnia 1437 roku do 15 czerwca 1438 roku, regent i najwyższy kapitan Królestwa Czech od 10 maja 1439 roku do 27 października 1439 roku.

W 1418 roku poślubił Catherine von Wartenberg (urodzona w Velis koło Jicina, około 1398 roku, zmarła 3 maja 1436 roku), córkę Jana Děčínský von Wartenberg, burgrabiego Glatz i Anna Herśtejnská z Velhartic, córki Buśek Herśtejnsky z Velhartic.

Jego dawne imię brzmiało Kulhavý vlk.

Po matce Elżbiecie z Kravař z Plumlova był potomkiem Przemysła Otokara II w szóstym pokoleniu. Od 1276 roku nieślubna córka Premysła Ottolara, Woka I z Kravarza (urodzony w 1263 roku, zmarł w 1328 roku), która był bezpośrednim przodkiem matki Oldricha II z Rožmberka.

W czasach rządów Oldřicha II (w latach 1418-1451, potęga rodu Rosenbergów znacznie wzrosła. Przyczyniło się do tego osłabienie władzy królewskiej podczas wojen husyckich. W ciągu 20 lat XV wieku ruch husycki zdominował niemal całe południowe Czechy, z wyjątkiem silnego królewskiego miasta Czech - Budejovic, które było dominium Roźmberków, gdzie stworzono odpowiednią bazę ekonomiczną dla przedsiębiorczego rodu Oldřicha, utworzonego w pierwszej połowie XVI wieku.

Oprócz zysków majątkowych, okazało się, że Oldrich II umocnienie pozycji rodziny w społeczności wiejskiej poprzez stworzenie kilku fałszywych dokumentów z przywilejami i darami, która rodzina Rosenbergów rzekomo uzyskała od króla czeskiego. Tak więc w 1360 roku na mocy nadanego przywileju, rzekomo wydany przez Karola IV, był związany, co potwierdzało niepodzielność panowania Rožmberków i ustanowienie jako rodzina królewska, i ustanowienie niepodzielności ziem zgodnie z salickimi prawami - zawsze ziemie należą do najstarszego męskiego członka rodziny. W 1493 roku, fakt ten został zarejestrowany w biurach prowincjonalnych i przechowywane są aż do wygaśnięcia rodziny Rosenberg, która wygasła 6 listopada 1611 roku wraz ze śmiercią Petra Voka Wolf.

Rosenbergowie również wymyślił legendę o pochodzeniu od starej rzymskiej rodziny Ursini (od łac. Niedźwiedzia) i spokrewnionej z nimi włoskiej rodziny Orsinich, która potwierdziła, iż ich wspólne pochodzenie jest prawdą.

Początkowo Ulrich był pod silnym wpływem ruchu husyckiego, który wzbudził u jego opiekuna Ćenek von Wartenberg, lecz wydarzenie które się rozegrały na oczach Oldricha spowodowały powrót na łono katolicyzmu. Husyci w 1420 roku spalili miasto Sezimovo Ústí i założyli tam obóz na północnej granicy posiadłości Rosenbergów. Ulrich będąc czołowym sojusznikiem cesarza Zygmunta i pośrednik między nim a hustymai, już w wieku 17 lat będąc doświadczonym dyplomatą rozpoczął negocjacje z wszystkimi stronami. Starał się utrzymać pokój i porządek na swoim terytorium. Kierował negocjacjami, które w latach 1420-1434 szczegółowo zapisywał.

3 września 1420 roku cesarz Zygmund mianował go gubernatora rejonu Bechyne i Prachene, w szczególności za umocnienie sił przeciwko Husytom. Pozycja Oldricha została wzmocniona przez fakt, że cesarz Zygmund miał dług w wysokości 11.500 kop groszy, które zobowiązał się stopniowo spłacać.

Oldrich nieudolnie interweniował wdając się w bitwę pod Taborem 30 czerwca 1420 roku. Później został pokonany w bitwie pod Bor 12 października 1420 roku i uczestniczył w bitwie pod Wyszehradem 1 listopada 1420 roku. Do udanych działań militarnych w walce z hustami dopiero osignął w bitwie pod Lipanami rozegranej 30 maja 1434 roku. Ostatnia bitwa rewolucji husyckiej odbyła się 19 sierpnia 1435 roku pod Křeće, gdzie Ulrich II całkowicie pokonał i zniszczył resztki husyckiego obozu wojskowego oraz zmusił ich do poddania się. Zygmunt w czasie oblężenia zamku Sion, poprosił go o pomoc Oldřicha, ale on odmówił i 3 lipca 1437 roku udał się pod mury zamku Příbenice, którego załoga 4 lipca 1437 roku zawarła przymierze z husytami.

Za bunt husyckiego gubernatora w rodowych posiadłościach Rosenbergów, który aresztował jego przyjaciela i brata-austriackiego szlachcica Reinprechta z Walsee, 29 września 1420 roku nakazał aresztować gubernatora a rodowy zamek Rosenberg i miasta popierające buntowników ukarać grzywna 4000 groszy.

W tym też czasie rozpoczął wyprzedaż swoich austriackich posiadłości Haslachowi. Również pozbył się posiadłości, które leżały poza południowymi Czechami - Strašice, Rokycany, Zbiroh lub Velhartice, które sprzedał w 1428 roku Menhart z Hradca.

18 listopada 1420 roku w Písek zawarł porozumienie z przedstawicielami Tábora, gdzie pod warunkiem zatwierdzenia czterech praskich artykułów (zbiór podstawowych postulatów opracowany przez duchowieństwo czeskie podczas dysput teologicznych w latach 1417-1420), dowodził wysiłkom Roźmberków zmierzających do spotkania się obu stron w celu uspokojenia sytuacji, co zostało to potwierdzone w jego domenach z 25 kwietnia 1421 roku.

Dzięki swojej niezależnej polityce zagranicznej udało mu się pozyskać sojuszników w Austrii i użyć ich najemników do walki na terenie Czech. We wrześniu 1431 roku podpisał umowę z Fryderykiem III Habsburgiem, w którym zobowiązał się do pomocy cesarzowi w uzyskanie korony przez króla czeskiego, jeśli Zygmund umrze bezdzietnym.

Po klęsce husytów i śmierci Zygmunda tron czeski przyjęł Albrechta II Habsburg,a po jego śmierci, jego syn Władysław "Pogrobowiec". W następstwie tych wydarzeń nowy cesarz rzymsko-niemieckim Fryderyk III uznał status quo. Powołano regenta Jerzego z Podiebradów w imieniu małoletniego Władysława. Oldrich był jego przeciwnikiem, ktory pochodził z frakcji Kaliśnickich. 24 czerwca 1448 roku wybrano Jerzego z Podiebradów na prowincjonalnego administratora i 3 września z 9 tysięczną armią zajęła Pragę. Schwytano praskiego podskarbiego Menharta z Hradca, który był wieloletnim sojusznikiem Roźmberka.

Jesienią 1448 roku doszło do starć między oddziałami Roźmberka i Podiebrada. W styczniu 1449 roku Oldřich II spotkał się z Jiřím z Poděbrad w Soběslavie, gdyie yaplanowano nowe spotkanie w Pelhřimovie. Tymczasem Menhart zmarł w niewoli. Już 6 września gubernator spotkał się z innymi przedstawicielami szlachty katolickiej na zamku w Strakonicach i zązał stronnictwo. Jego głównym celem było zniszczenie potęgi Jiriego z Podiebradów, oskarżonie go o morderstwo Menharta z Hradca. Oldrich II zgodził się z Fryderykiem II, księciem saksońskim i zawiązał z nim układ przeciwko Jerzemu z Podiebradów. Umowa zawarta w liście, w którym Oldrich zachęcał Fryderyka do wjazdu wojsk saskich do Czech, aby zapobiec rebelii, który wpadł w ręce rebeliantom. Fryderyk II na wiosnę 1450 roku, potwierdził Oldrichowi przyrzeczoną pomoc wojskową. Publikacja korespondencji Ulricha doprowadziła do podważenia reputacji u niemieckiej szlachty, która w tym czasie stanowiła liczną część czeskiego społeczeństwa. Ponadto Podiebrad znalazł pretekst aby pozbyć się z Rady zaciekłego wroga i jego syna Henryka IV.

W piśmie z dnia 2 maja 1450 i z 27 maja 1450 roku Jiří z Podiebradów napisał bardzo ostry list, którym był zasadniczo deklaracją wrogości, wymienił wszystkie złe uczynki Oldricha - w tym sprawę z Niemcami, zdradę lub morderstwo Smili z Křemže.

Rosnące problemy zdrowotny (dna, kamienie moczowe) Oldricha II z Roźmberk stopniowo zmusiły go do przekazania swojemu synowi Henrykowi IV w zarząd wszystkie posiadłości i zaczął ojca reprezentować we wszystkich dyplomatycznych zabiegach w negocjacjach z Jerzym z Podiebradów, który w 1452 roku przejął władzę. Pod koniec sierpnia 1452 roku Podebrad, de facto poddał bez walki miasta Tabor, a we wrześniu 1452 roku przystąpił do oblężenia Krumlova. Oldřich, aby zapobiec znieszczenia działaniami wojennymi posiadłości rodowych, co zostało potwierdzone w liście do syna, przeszedł z wojskiem w stronę Czeskich Budejovic, gdzie syn Oldricha Henryk IV został administratorem prowincji. W kwietniu 1453 roku, sam Władysław "Pogrobowiec" potwierdził tytuł Henryka, który 28 października wziął udział w koronacji Władysława na króla Czech. Ulrich II z Roźmberk od nowego króla otrzymał dokument, w którym potwierdza wszystkie obecne i przyszłe przywileje dla posiadłości Rosenberga.

Oldřich, po nieudanej walce politycznej z Podiebradem, wycofał się z życia publicznego, i przekazał władzę swoim synom: Henrykowi IV, Janowi II, Joštowi i przeniósł się na zamk Dívčí kámen. Przeniesienie władzy nastąpiło 13 listopada 1451 roku. Henryk IV podczas wyprawy wojskowej przeciwko Turkom zaraził się na zarazę, a w następstwie czego zmarł 25 stycznia 1457 roku w Wiedniu, w wieku trzydziestu lat, przekazując schedę swojemu najmłodszemu bratu Janowi II.

Oldrich II wziął udział w wyborze Jiříkiem z Podiebradów na króla czeskiego jako jego przeciwnik. W wyborach na króla czeskiego wziął również syn Oldřicha, Jan II, który głosował za wyborem Podiebrada, co przyczyniło się do kłutni między ojcem i synem. Przyczynami tego stanu rzeczy była prowadzona polityka, wiodąca katolicką szlachtę w ręce karlistów. Debeta jaka rozgorzała była potwierdzona dokumentami, które zaweirają dodowy, iż 16 tysiącach dukatów zostały wydane na cele Rosenbergów. Dokumenty te dyplomacja Podiebrada otrzymała od Habsburgów, którzy w zamian za poparcie w wyborach królewskich Rosenbergom przekazały taką kwotę.

Z żoną Catherine von Vartemberk miał trzech synów i trzy córki:

Jindřich IV z Roźmberka (urodzony w 1427 roku, zmarł 25 styczeń 1457 roku), hetman Śląska, bezpotomnie,

Jošt II z Roźmberka (urodzony w 1430 roku, zmarł 12 grudnia 1467 roku), biskup wrocławski, książę nyski,

Jan II z Roźmberka (urodzony około 1430 roku, zmarł 8 listopada 1472 roku), starosta Księstwa wrocławskiego, po nim potomstwo,

Anežka z Roźmberka (zmarła 25 lipca 1488 roku), w stanie bezżennym,

Lidl z Roźmberka (zmarła po 1452 roku), żona: Bohuslava VII ze Švamberka (zmarł 15 lutego 1490 roku), hetmana pilzneńskiego,

Perchta z Roźmberka (urodzona w 1425 roku, zmarła 2 maja 1476 roku), żona: Jana V z Liechtensteinu (zmarł w 1473 roku),

Jan "Młodszy" Jenec z Janovic a z Petrśpurka (urodzony w 1430 roku, zmarł 20 kwietnia 1503 roku), najwyższy burgrabia i administrator Królestwa Czech, regent Czech, po nim potomstwo.

Miał nieślubne dziecko, gdy był wdowcem.


Żródła:

Oldřich II z Roźmberka w "Wikipedia" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


Oldřich II z Rožmberka w "Geni"; tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

07-01-2023

24-07-2020

22-07-2020

19-07-2020