Peter von Aspelt (urodzony w Aspelt, między 1240 a 1245 rokiem, zmarł w Moguncji, 2 czerwca 1320 roku)

Syn Gerharda z Aspelt.

Książę-biskup Bazylei od 31 marca 1297 roku do 10 listopada 1306 roku, arcybiskup książę-elektor Moguncji od 10 listopada 1306 roku do 2 czerwca 1320 roku, regent Czech od 13 października 1312 roku do 14 maja 1315 roku i od 17 sierpnia 1316 roku do 8 kwietnia 1317 roku, kanclerz Czech od 1296 roku do 1306 roku, regent Niemiec od 24 sierpnia 1313 roku do 20 października 1314 roku.

Był wpływową postacią polityczną tego okresu. Wprowadził arcybiskupstwo na szczyt władzy.

Przyjmuje się, że Peter z Aspelt urodził się między 1240 a 1245 rokiem w Aspelt, małej wiosce w hrabstwie Luksemburg, około 50 km na zachód od Trewiru lub w Trewirze. Jego ojciec Gerhard pracował jako sługa w opactwie Świętego Maksymina w Trewirze. Peter uczęszczał do szkoły w Trewirze, kontynuując studia teologii i filozofii, a także prawa i medycyny na uniwersytetach w Padwie, Bolonii i Paryżu.

W 1280 roku został proboszczem w Riol i Birtlingen. W 1286 roku uzyskał probostwo św. Marcina w Bingen nad Renem, który został włączony do kanoni katedry w Moguncji. W tym samym roku został mianowany kapelanem i prywatnego lekarza Rudolfa I Habsburga, niemieckiego króla Rzymian. Mimo to Petr z Aspelt został przeciwnikiem Habsburgów na szerszej scenie europejskiej, gdyż w tym czasie arcybiskupstwo Moguncji miało silne powiązania z ziemią czeską. Czechy, nie tylko były częścią kościelnej prowincji Moguncji, ale również od 1228 roku do 1343 roku, gdzie rządy sprawował arcybiskupa hrabiego Siegfried II z Eppstein (w latach 1200-30) miał prawo do udziału w koronacji królów Czech.

Po tym, jak jego dążenia do uniezależnienia się od Moguncji zostały odrzucone, rozpoczął negocjacje z arcybiskupem Trewiru. Peter w 1289 roku przeszedł na służbę do Wacława II, króla Czech i Polski, służąc mu jako protoportariusz, a od 1296 roku jako kanclerz.

W marcu 1297 roku przez papieża Bonifacego VIII został mianowany biskupem Bazylei. Pozostawał na tym stanowisku do 1306 roku, kiedy został mianowany arcybiskupem Moguncji przez papieża Klemensa V zastępując Gerharda II de Eppsteina (w latach 1286-1305), który zmarł w poprzednim roku. Arcybiskup Moguncji był nie tylko wpływowym człowiekiem w Kościele, ale jako książę-elektor Moguncji miał wpływ na politykę cesarstwa, i był także jedną z najpotężniejszych osób w Świętym Cesarstwie Rzymskim. Za rządów Petra z Aspelt arcybiskupstwo Moguncji osiągnęło szczyt swojej potęgi.

Prowadził politykę proluksemburską wspierając ich w czasie elekcji, to na nowego arcybiskupa Trewiru, wspierając Baldwina Luksemburskiego, to jego brata Henryka VII, hrabiego Luksemburga, na niemieckiego króla Rzymu, który został wybrany sześcioma głosami we Frankfurcie 27 listopada 1308 roku. Dzięki wsparciu arcybiskupa Perta z Aspel został koronowany 29 czerwca 1312 roku na cesarza Świętego Rzymu przyjmując imię Henryka VII, ale już nastepnego roku, w sierpniu zmarł we Włoszech.

W 1310 roku doszło do konfrontacji z Zakonem Templariuszy, w toku której doszło do walki zbrojnej. Peter zarządzał hrabstwem luksemburskim i czeskim królestwem podczas nieobecności syna Henryka, Jana zwanego "Ślepym", któremu pomógł zostać królem Czech, koronując go 7 lutego 1311 roku na króla Czech. Jednak po śmierci cesarza Henryka VII w 1313 roku stronnictwo luksemburskie wśród książąt-elektorów odżuciła kandydaturę króla Jana czeskiego, ze względu na swoją młodość i 20 października 1314 roku wybrał Ludwika Bawarskiego z Domu Wittelsbacha, kontrkandydata Fryderyka "Pięknego" Habsburga, który został przez część elektorów wybrany 19 października 1314 roku.

Za namową Petra z Aspelt Ludwik Bawarski został wybrany pięcioma głosami z siedmiu głosów elektorskich. Następnie w Akwizgranie Ludwik szybko został koronowany na niemieckiego króla Rzymu, podczas gdy Fryderyk Habsburg został koronowany w Bonn przez księcia-elektora Kolonii. Krwawy konflikt wybuchł między dwoma królami i trwał przez lata, gdyż papież w pierwszych latach Jan XXII starał się pozostać neutralnym. Ostatecznie Fryderyk został pokonany w bitwie pod Mühldorf 28 września 1322 roku. W styczniu 1328 roku Ludwik IV został cesarzem rzymskim. Peter von Aspelt nie dożył jednak tych chwil. Zmarł już w 1320 roku. Matthias von Buchegg zastąpił go w arcybiskupstwie Moguncji w 1321 roku.

W swoim testamencie, datowanym 25 sierpnia 1319 roku, Peter, arcybiskup Moguncji, przekazał majątek członkom swojej rodziny, między innymi Johannesowi de Treveri, kanonikowi Moguncji, którego nazywał "nepoti nostro" (naszym siostrzeńcem).

Peter von Aspelt został pochowany w katedrze w Moguncji.


Żródła:

Peter of Aspelt w "Wikipedia" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk


Archbishop Peter von Aspelt w "Catholic-Hierarchy" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk