Prokop "Veliký" Holý [Prokop Kahle] (urodzony około 1380 roku, zginął w bitwie pod Lipanami, 30 maja 1434 roku)

Najwyższy gubernator Królestwa Czech od 17 kwietnia 1427 roku do 30 maja 1434 roku, wojewoda Królestwa Czech od 11 lutego 1431 roku do 22 grudnia 1433 roku.

Kaznodzieja husycki, polityk, po śmierci Jana Źiźki wódz wojsk husyckich.

Prokop przed rewolucją był księdzem, mówiono, że pochodzi z Pragi, z rodu staromiejskich patrycjuszy. Do husytów przystał zaraz po pierwszej defenestracji praskiej, ale przed rokiem 1425 był zaledwie jednym z wielu taboryckich kaznodziejów.

Pochodził z rodziny mieszczańskiej. Po śmierci ojca został adoptowany przez swego stryja, Jana de Aquis lub Jana z Cách - jednego z najbogatszych czeskich patrycjuszy i właściciela zamku Jenśtejn, gdzie Prokop spędził dzieciństwo. Stryj zapewnił mu wykształcenie i umożliwił zagraniczne podróże: m.in. do Hiszpanii, Francji, Włoch oraz Jerozolimy. Ukończył studia uniwersyteckie i przyjął święcenia kapłańskie.

Po wybuchu rewolucji husyckiej (tzw. I defenestracja) wyjechał z Janem Źiźką do Pilzna, a następnie do Taboru. Początkowo związany z nurtem radykalnym (frakcja pikardów), od 1420 roku prezentował poglądy bardziej umiarkowane.

Od 1426 roku był uważany za najważniejszego polityka taborytów i przywódcę duchowego ruchu. Współpracując z odłamem taborytów zwanym sierotkami oraz z praskimi utrakwistami, udało się objąć kontrolą husytów całe terytorium Czech. Sukcesy dyplomatyczne oraz udane wyprawy wojenne na terytorium Węgier, Austrii, Niemiec, Łużyc i Śląska zmusiły katolickie kraje Europy Zachodniej do dyskusji o programie husytów.

Od stycznia do kwietnia 1433 roku stał na czele delegacji husyckiej na sobór bazylejski. Na krótko odwołany z funkcji dowódcy wojsk husyckich, powrócił na stanowisko w 1434 roku. Poległ w bratobójczej bitwie pod Lipanami, walcząc po stronie taborytów przeciwko zjednoczonym siłom liberalnych utrakwistów i katolików.

Dobry strateg, choć - jak sam twierdził - jako duchowny nigdy nie zabił człowieka własnymi rękami. Nie nosił broni, nie brał bezpośredniego udziału w walce, zajmował się jedynie dowodzeniem. Przydomek "Goły" pochodził od faktu, że w przeciwieństwie do innych kaznodziejów husyckich Prokop golił brodę.


Żródła:

Prokop Wielki w "Wikipedia"


Prokop Veliký (Prokop the Great) w "Geni"; tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk

01-12-2022