Przemyśl Ottakar I Przemyślid (urodzony po 1135 roku, zmarł 15 grudnia 1230 roku) herb

Syn Władysława II Przemyślida, króla Czech i Judyty Ludowing Turyńskiej, córki Ludwika I Ludowinga, landgrafa Turyngii.

Książę Czech od stycznia 1192 roku do 6 grudnia 1193 roku i od 6 grudnia 1197 roku do 15 sierpnia 1198 roku, książę ołomuniecki od 1179 roku do 1182 roku, król Czech od 15 sierpnia 1198 roku do 15 grudnia 1230 roku. Margrabia Moraw od 1192 roku do 1193 roku i od 1222 roku do 1224 roku.

W 1187 roku poślubił (rozwód w 1198 roku) Adelajde Wettin (urodzona po 1160 roku, zmarła w Miśni 1 lutego 1211 roku), córkę Ottona "Bogatego" I Wettin, margrabiego Miśni i Hedwigi Askańskiej, córki Albrechta "Niedźwiedzia" Askańczyka, margrabiego Brandenburgii. Około 1198 roku (per procura) na Węgrzech, w 1199 roku (pro futuro) w Pradze poślubił Konstancję Arpad (urodzona w Ostrzyhomiu, na Węgrzech 17 lutego 1180 roku, zmarła 6 grudnia 1240 roku), córkę Béli III Arpada, króla Węgier, Dalmacji i Chorwacji, despoty i następcy bizantyjskiego tronu i Agnieszka (Anna) Donzy de Châtillon-sur-Loing, córki Raymonda (Renauda) Donzy de Châtillon-sur-Loing, księcia Antiochy.

W 1187 roku ożeniony z Adelajdą, córką Ottona "Bogatego", margrabiego Miśni, z którą w 1198 roku rozwiódł się, mimo początkowego oporu papieża Innocentego III. Z małżeństwa tego pozostawił córkę Małgorzatę, wydaną w 1205 roku za króla Danii Waldemara II. W 1198 roku poślubił Konstancję, córkę Beli III, króla Węgier, z którą miał synów - Wratysława (zmarł w 1225? roku), Wacława (zmarł w 1253 roku), Władysława (zmarł w 1228 roku) i Przemysła (zmarł w 1239 roku) oraz kilka córek, wśród nich Annę, żonę księcia śląskiego Henryka II "Pobożnego" i Judytę, wydaną za księcia Karyntii Bernarda.

W 1185 roku podczas wojny przyrodniego brata Fryderyka z panującym na Morawach Konradem III Ottonem, dowodził dwoma kolejnymi wyprawami wojennymi, co doprowadziło, po krwawych walkach, do zawarcia ugody w 1186 roku. W 1188 roku władcą zjednoczonych Czech został Konrad III Otto. W 1192 roku Przemysł Ottokar I zajął zamek praski i usunął z tronu księcia Wacława (syna Sobiesława II), sam jednak wkrótce uległ swemu stryjecznemu bratu Henrykowi Brzetysławowi, który przy pomocy cesarskiej objął władzę w całych Czechach. Przemysł Ottokar I uszedł wówczas do Niemiec i przebywał na dworze swego szwagra Albrechta, margrabiego Miśni.

Wiosną 1197 roku podjął próbę odzyskania władzy w Czechach, ale na skutek braku poparcia wycofał się spod Pragi. Po śmierci Henryka Brzetysława (zmarł 15 czerwca 1197 roku) udało mu się opanować tron czeski, który ustąpił mu jego młodszy brat Władysław Henryk (zmarł w 1222 roku), sam uzyskując tytuł margrabiego Moraw. Walki między Welfami i Hohenstaufami o tron niemiecki - rozgorzałe po śmierci cesarza Henryka VI ułatwiły Przemysłowi Ottokarowi I utrzymanie władzy w Czechach i umocnienie jego pozycji w ramach Rzeszy. Początkowo poparł Filipa szwabskiego, uzyskując od niego w 1198 roku potwierdzenie dziedzicznego tytułu królewskiego dla siebie oraz prawo inwestytury biskupów. Sojusze zmieniał jeszcze kilkakrotnie, zdobywając potwierdzenie tytułu królewskiego od Ottona IV i papieża Innocentego III w 1204 roku.

W 1210 roku poparł Fryderyka II Staufa, który w 1212 roku wydał złotą bullę sycylijska. Na długi okres unormowała ona stosunki Czech z Rzeszą i ostatecznie potwierdziła dziedziczny tytuł czeskiego władcy. Sprawnie prowadzona polityka zewnętrzna umożliwiła mu opanowanie opozycji wewnętrznej i skonsolidowanie kraju (w 1204 roku stłumił próbę powstania podjętą przez Dypolda III i Sobiesława, a w 1212 roku nie udała się próba usunięcia go z tronu, w którą był zamieszany jego urzędnik Ćernin). Przyczyniło się do tego, niezależnie od działań samego króla, wygaśnięcie morawskiej linii Przemyślidów (1200, 1222).

15 sierpnia 1198 roku otrzymał od króla niemieckiego Ottona IV Welfa koronę królewską (koronowany w 1203 roku, potwierdzenie koronacji przez papieża w 1204 roku). 26 września 1212 roku z rąk cesarza Fryderyka II otrzymał w Bazylei Złotą Bullę Sycylijską (dokument wydany 26 września 1212 roku przez króla Fryderyka II), potwierdzającą dziedziczność korony czeskiej.

Uporządkował także, po wieloletnich zatargach z biskupem praskim Andrzejem II (w latach 1214-1221), stosunki między państwem i kościołem, wydając w 1222 roku wielki przywilej immunitetowy. Przemysł Ottokar I doprowadził do ostatecznego zakończenia rozbicia w Czechach w 1222 roku, przekazując władzę na Morawach młodszemu synowi Władysławowi, a po jego zgonie w 1228 roku kolejnemu - Przemysłowi. W 1216 roku uzyskał potwierdzenie praw do tronu dla jedenastoletniego syna Wacława. W 1228 roku, jeszcze za życia, przeprowadził jego koronację i w ten sposób utwierdził zasadę dziedziczności królewskiego tronu czeskiego w linii Przemyślidów.


Żródła:

"Poczet książąt i królów Czech" - autor: Przemysław Jaworski


Przemysł Ottokar I w "WikipediA"