Władysław I Przemyślid (zmarł 12 kwietnia 1125 roku) herb
Syn Wratysława II Przemyślida, księcia ołomunieckiego, księcia Moraw, króla Czech i tytularnego króla Polski, margrabiego Łużyc, Miśni i Austrii i Świętosławy Swatawy Piastównej, córki Kazimierza I Karola Piasta, księcia Polski.
Książę Czech od 21 września (faktycznie od 2 października) 1109 roku do (faktycznie do 2 października 1109 roku) grudnia 1117 roku i od 16 sierpnia 1120 roku do 12 kwietnia 1125 roku, koregent Czech od grudnia 1117 roku do 16 sierpnia 1120 roku, książę ołomuniecki od 1110 roku do 1113 roku, książę brneński od 1113 roku do 1115 roku, margrabia Moraw od 1192 roku do 1194 roku i od 1197 roku do 1122 roku.
Poślubił w 1100 roku Rychezę Berg-Schelklingen (urodzona około 1095 roku, zmarł w klasztorze Reichenbach koło Ratyzbony, 27 września 1125 roku), córkę Henryka hrabiego Berg-Schelklingen i Adelajdy von Cham und Mochentalu, córki Diepolda (II) von Cham und Mochentalu margrabiego Nordgau.
Imię otrzymał po swoim wuju, Władysławie I Hermanie, księciu Polski.
Wychowawcą Władysława był Pawlik syn Markwarta. Siostrzeniec Bolesława II "Szczodrego" króla Polski, brat Brzetysława II, Borzywoja II i Sobiesława I.
W 1107 roku doprowadził do przewrotu w Czechach. Do Władysława przybyli Bożej i Męcina z rodu Wrszowców, zagrożeni uwięzieniem przez księcia Borzywoja II. Za ich namową Władysław wysłał posłańca do swojego brata stryjecznego Świętopełka, księcia morawskiego na Ołomuńcu, z ofertą objęcia tronu. Świętopełk skorzystał z oferty i został księciem Czech, z kolei Borzywoj II wraz z najmłodszym bratem Sobiesławem I schronił się w Polsce.
Prawdopodobnie wsparł Świętopełka w walce z Borzywojem II i uzyskał odeń obietnicę sukcesji. Po śmierci Świętopełka zmuszony do walki o tron z bratem stryjecznym Ottonem II "Czarnym" i z rodzonym bratem Borzywojem II, na tronie utrzymał się dzięki wyrokowi cesarza Henryka V. Potwierdził on jego władzę książęcą w styczniu 1110 roku w Rokycanach.
Dążył do pokonania opozycji popierającej obalonego Borzywoja II. Zbrojna interwencja Bolesława III "Krzywoustego", zmierzającego do osadzenia na tronie Sobiesława I w 1110 roku, zakończyła się porażką wojsk czeskich nad rzeką Trutiną utratą trybutu śląskiego i przekazaniem grodu Żatec wraz z okręgiem Sobiesławowi I, który jednak już w 1113 roku ponownie był zmuszony zbiec do Polski.
Wspierał Henryka V w walkach przeciwko Wiprechtowi z Grójca w 1112 roku i wkrótce otrzymał tytuł cześnika cesarskiego, który pozostał na stałe w tytulaturze czeskiej. W 1115 roku pod naciskiem Bolesława III "Krzywoustego" przekazał Sobiesławowi I część Moraw. W 1117 roku wezwał do kraju Borzywoja II, któremu przekazał formalnie tron, pozostając współwładcą. Zakres samodzielności Borzywoja II był zapewne niewielki.
W 1120 roku ponownie wygnał brata i powrócił na tron. W 1123 roku odebrał Morawy Sobiesławowi I, którego jednak przed śmiercią wyznaczył na swego następcę. W 1115 roku założył opactwo w Kladrubach.
Za rządów księcia Władysława I powstała najstarsza czeska kronika autorstwa kanonika Kosmasa.
Pochowany w klasztorze w Kladruby.
Poślubił Rychezę z Bergu, siostrę Salomei "Błogosławionej", żony Bolesława III "Krzywoustego" księcia Królewstwa Polski. Z tego małżeństwa pochodziło czworo dzieci.
Żródła:
"Poczet książąt i królów Czech" - autor: Przemysław Jaworski
Żródła:
Władysław I Przemyślida w "Wikipedia"