Zofia Wittelsbach (urodzona w Monachium, w 1376 roku, zmarła w Pożoniu (Preszburgu, dzisiejsza Bratysława), 26 września 1425 roku) herb
Córka Jana II "Bogobojnego" Wittelsbacha, księcia Bawariii na Monachium i Katarzyny Meinhardyni de Görtz, córki Meinharda V Meinhardyni de Görtz, hrabiego Gorycji.
Regentka Czech od 16 sierpnia 1419 roku do 17 kwietnia 1420 roku.
Poślubiła w katedrze św. Wita w Pradze, 2 maja 1389 roku Wacława IV Wigérides Limburg-Luksemburski (urodzony na zamku w Norymberdze, 26 lutego 1361 roku, zmarł w Schloß Kunratitz, 16 sierpnia 1419 roku), króla Niemiec, król Czech, księcia Luksemburga, księcia-elektora Brandenburgii, księcia wrocławskiego, księcia świdnicko-jaworskiego.
Wychowywała się w Landshut, na dworze swojego stryja, księcia Fryderyka "Mądrego". W 1388 roku towarzyszyła mu w jego podróży do Pragi, gdzie zadecydowano o jej małżeństwie z królem Niemiec i Czech Wacławem IV Luksemburskim, synem cesarza Karola IV i Anny, córki księcia świdnickiego Henryka II.
Ślub odbył się w Pradze w 1389 roku. Udzielał go biskup Jan z Kamieńca. Wacław znajdował się wówczas w konflikcie z arcybiskupem Janem z Jentejna, co sprawiło, że Zofia nie została ukoronowana na królową Czech. Zofia była drugą żoną Wacława (pierwsza, Joanna Bawarska, zmarła w 1386 roku). Małżonkowie nie mieli razem dzieci.
Nowa królowa próbowała pogodzić Wacława z arcybiskupem, ale bez efektu. Na swoją koronację musiała poczekać do 15 marca 1400 roku, kiedy to koronował ją nowy arcybiskup Olbram ze kvorce w katedrze św. Wita w Pradze. Zofia była kobietą urodziwą i wesołą. Miała również zmysł gospodarczy. W 1393 roku przejęła część dóbr po zmarłej właśnie cesarzowej-wdowie Elżbiecie Pomorskiej i, rozsądnie gospodarując, powiększyła swój majątek. Była również protektorką Jana Husa i była słuchaczką jego kazań.
Jej mąż zmarł w 1419 roku, niedługo po I defenestracji praskiej, która oznaczała początek wojen husyckich. Wacław nie pozostawił po sobie potomstwa. Zofia popierała sukcesję swojego szwagra, króla Węgier Zygmunta. Ta kandydatura nie cieszyła się jednak poparciem Czechów. Po śmierci męża, z którym nie miała dzieci, sprawowała chwilowo regencję w Czechach w imieniu swojego szwagra Zygmunta, jednak - niepopularna w kraju - wkrótce opuściła stolicę i przeniosła się na dwór węgierski swojego szwagra Zygmunta. Pod koniec 1421 roku szwagier próbował ją jeszcze wydać za mąż, a jednym z kandydatów był Władysław II Jagiełło, lecz do zawarcia małżeństwa nie doszło. Posagiem Zofii miał być Śląsk. W planach Zygmunta to małżeństwo miało odwieść Jagiełłę od planów uzyskania korony czeskiej. Na małżeństwo to wyraziły zgodę stany Korony, ale ostatecznie wielki książę Witold przekonał Władysława, aby nie żenił się z Zofią.
W 1422 roku Zofia przeniosła się do Preszburga (obecnie Bratysława), gdzie zmarła w 1425 roku. Została pochowana w kościele św. Marcina.
Jej spowiednikiem był święty Jan Nepomucen. Według legendy został on w 1393 roku zamordowany na rozkaz Wacława IV, gdyż nie chciał wyjawić tajemnicy spowiedzi (król podejrzewał żonę o zdradę). Na poparcie tej legendy nie ma jednak żadnych dowodów.
Żródła:
Zofia Bawarska w "Wikipedia"
"WITTELSBACHOWIE I LUKSEMBURGOWIE XIV-XV w."- autor: Przemysław Jaworski - 2018
25-12-2019