Zygmunt Korybutowicz Giedyminowicz (urodzony w w Nowogródku Siewierskim, około 1395 roku, zmarł w pobliżu Pobojska, we wrześniu 1435 roku) herb
Syn Korybuta Olgierdowicza Giedyminowicza litewskiego, księcia nowogrodzko-siewierskiego i Anastazji Rurykowiczównej, córkę Olega Rurykowicza, wielkiego księcia riazańskiego.
Pretendent do korony czeskiej, regent Czech (najwyższy Strażnik Królestwa) od 16 maja 1422 roku do 1 listopada 1423 roku i od 1 lipca 1424 roku do 17 kwietnia 1427 roku, regent Czech od 26 sierpnia 1436 roku do 9 grudnia 1437 roku.
Na dworze swego wuja Jagiełły (bratanek Władysława Jagiełły) w Krakowie od 1404 roku zeznał, że może stać się następcą Władysława Jagiełły na tronie polskim. Będąc zaledwie młodzieńcem, dowodził własnym oddziałem Armii Koronej w zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem 15 lipca 1410 roku.
Wiosną 1422 roku został wysłany przez wielkiego księcia litewskiego Witolda, wraz z pięciotysięcznymi oddziałami zwerbowanymi w Polsce, do Pragi, oficjalnie jako namiestnik Witolda. Miał on za zadanie przygotować w stolicy Czech teren pod przyszłą koronację Witolda, któremu koronę zaproponowali stojący w opozycji do Zygmunta Luksemburskiego husyci. Akcję Korybuta spotkało niepowodzenie, ponieważ, mimo tego że opanował w większości Czechy, skompromitował Witolda w oczach świata katolickiego przyjmując komunię pod obiema postaciami i składając przysięgę na obronę czterech artykułów praskich, czym przystąpił jawnie do husytyzmu. Stanął też po stronie umiarkowanych prażan, zrażając przeciwko sobie radykalnych taborytów. W dodatku pomimo trwającego sześć miesięcy oblężenia (z użyciem m.in. ciężkich katapult), nie udało mu się jednak zdobyć bronionego przez zaledwie 400 obrońców zamku Karltejn i jesienią tego samego roku został, w wyniku porozumienia w Kieżmarku z 30 marca 1423 roku pomiędzy Jagiełłą a Zygmuntem Luksemburskim, odwołany do kraju.
Papież Marcin V nalegał, aby Witold i Jagiełło odwołali Zygmunta z Czech, co nastąpiło 24 grudnia 1423 roku. Pod dowództwem Jagiełły i Zygmunta Węgierskiego, Zygmunt Korybut opuścił Pragę ze swoją armią.
Nie mógł jednak odmówić przyjęcia tronu czeskiego. 29 czerwca 1424 roku po raz kolejny przybył do Pragi z armią liczącą 1500 żołnierzy, tym razem bez zgody Witolda i Jagiełły. Głównym celem było wdrożenie traktatu mełeńskiego, a zatem konflikt z Zygmuntem Węgierskim był niedopuszczalny. Pokój mełneński został zawarty 27 września 1422 roku w Mełnie, koło Radzynia pomiędzy Królestwem Polski, Wielkim Księstwem Litewskim a zakonem krzyżackim. Władysław Jagiełło nakazał konfiskatę majątków Zygmunta Korybutowicza, a legat papieski ekskomunikował go. W międzyczasie Rada miasta zdymisjonowała gubernatora Pragi, mianowała nowego, któremu udało mu się zakończyć wewnętrzne spory między Janem Źiżką i Utrakwiści (kalikstyni) - jak pierwotnie określano wszystkich husytów (później umiarkowany ich odłam z głównym ośrodkiem życia religijnego w Pradze), umożliwiając połączonym siłą przeprowadzić udaną kampanię husycką na Morawy skierowaną przeciwko cesarzowi Zygmuntowi.
Podjęte samodzielne starania o tron czeski, mimo zdobycia Pragi i samodzielnej koronacji na króla, ostatecznie jednak zakończyły się totalnym niepowodzeniem.
Po śmierci Źiżki został najwyższym dowódcą armii husyckiej, doprowadzając go do zwycięstwa w bitwie nad Ustiem nad Łabą 16 czerwca 1426 roku przeciwko krzyżowcom.
Zygmunt Korybut rozpoczął negocjacje z Zygmuntem Węgierskim z zamiarem pogodzenia katolików i husytów. W walkach religijnych nadal stał po stronie stronnictwa husytów. Jednak jego kariera polityczna dobiegła końca w 1427 roku, kiedy z inicjatywy podejrzanych praski taborytów został uwięziony w zamku Valdśtejn za zorganizowanie rewolty w Pradze. Po uwolnieniu z więzienia w 1428 roku i wydaleniu z Czech, Zygmunt brał udział w walkach taborytów na Śląsku, gdzie w 1430 roku opanował na kilka miesięcy Gliwice i skąd prowadził niszczycielskie wypady na ziemie należące do Królestwa Polskiego. 14 sierpnia 1431 roku uczestniczył w zwycięskiej dla husytów bitwie pod Domaźlicami.
Decydująca porażka jego polityki miała apogeum w bitwie pod Lipanami, stoczona 30 maja 1434 roku w pobliżu Lipan (pomiędzy Pragą a Kolínem) zmusiła go do powrotu do Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Po przegranej przez husytów bitwy pod Lipanami, Zygmunt Korybutowicz uciekł na Litwę przez ziemie Zakonu Krzyżackiego. Począwszy od 1434 roku, zjednoczywszy się z księciem Świdrygiełłą, brał udział w wojnie domowej przeciwko Zygmuntowi Kiejstutowiczowi, którego popierała ówcześnie Polska.
W 1435 roku dowodzone przez niego wojska poniosły klęskę w bitwie pod Wiłkomierzem, znana też jako bitwa nad rzeką Świętą - miała miejsce 1 września 1435 roku na polach wsi Pobojsk w okolicy Wiłkomierza na Litwie podczas wojny polsko-krzyżackiej w latach 1431-1435. Ciężko ranny Zygmunt Korybutowicz podczas bitwy, jednak walczył do końca. Został wzięty do niewoli, gdzie wkrótce zmarł. Według Jana Długosza przyczyną jego śmierci była ciężka infekcja jego ran (extremo mortis horrendae supplicio).
Według Jana Długosza znane są trzy wersje jego śmierci po bitwie - utonął, został otruty lub zmarł od ran zadanych w bitwie.
Żródła:
Zygmunt Korybutowicz w "Wikipedia"
Zikmund Korybutovič w "Wikipedia" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
Sigismund Korybut w "Wikipedia" tłumaczenie: Bogdan Pietrzyk
25-05-2024