Ludmiła (Przemyślidówna?) (zmarła 20 listopada zapewne 1211 roku) herb

Rodzicami Ludmiły najprawdopodobnie członkowie czeskiej dynastii Przemyślidów. Prawdopodobnie córka Włodzimierza, księcia ołomunieckiego, albo Ottona III, księcia ołomunieckiego, albo Sobiesława I, księcia Czech, albo Konrada II, księcia znojemskiego.

Wyszła za Mieszka IV "Plątonogiego" Piasta (urodzony około 1138 roku, zmarł w Krakowie, 16 maja 1211 roku), wielkiego księcia krakowskiego i zwierzchniego księcia Polski, księcia raciborskiego, księcia śląskiego.

O żadnej z księżnych, żon władców senioralnych, nie wiemy tak mało jak o Ludmile, towarzyszce życia Mieszka "Plątonogiego". Nie znamy jej rodziców, nie wiemy, kiedy i gdzie się urodziła, kiedy zmarła. Kroniki nic nie mówią na temat jej życia w Polsce. Żona kulawego seniora zupełnie znikła w mrokach historii. Dzięki skąpym wzmiankom wiadomo tylko, że w ogóle istniała. O ironio! Była matką gałęzi Piastów, która przetrwała aż do XVI wieku.

Próby rozjaśnienia faktów z jej życia podjął się śląski genealog Kazimierz Jasiński. Na podstawie analizy imion występujących w różnych rodach, historyk ten umieszcza ją wśród członków dynastii Przemyślidów. Jako że imię Ludmiła często się tam powtarzało. Nadto sojusz z władcami Czech mógł być pomocny Mieszkowi w jego zmaganiach z bratem Bolesławem "Wysokim" o dzielnice śląskie.

Kiedy mogło dojść do zaślubin? Małżeństwo zostało zawarte w przedziale czasu od 1170 do 1178 roku. Jasiński jest zdania, iż należy je| łączyć ze zbrojnym wystąpieniem Mieszka przeciwko Bolesławowi "Wysokiemu" w 1177 roku. Opowiada się więc za datą 1178. W tym roku bowiem lub w następnym przyszedł na świat pierwszy syn, Kazimierz.

Mąż Ludmiły, Mieszko "Plątonogi", był księciem raciborskim, a potem także opolskim. W 1210 roku zdobył władzę w Krakowie i rządził dzielnicą senioralną przez rok, aż do śmierci. Nie wiadomo, czy Ludmiła mieszkała w stolicy, ale jest to bardzo prawdopodobne.

Wiadomo natomiast, że odegrała istotną rolę w ufundowaniu klasztoru norbertanek w Czarnowąsach. Jaką rolę? Może inspirowała przedsięwzięcie, może dała na budowę pieniądze, a może brała czynny udział we wznoszeniu świątyni. Dzisiejszy klasztor zapewne nie przypomina tego średniowiecznego, kilkakrotnie go bowiem przebudowywano. Mury jednak pochodzą z czasów Ludmiły.

Księżna zmarła 20 października, data roczna nie jest znana. Długosz powiada, iż stało się to w 1211 roku, ale pisze o śmierci Ludmiły przy okazji wiadomości o zgonie Mieszka. Nauka przyjmuje tę datę z dużą rezerwą. Jasiński przypuszcza, że Ludmiła mogła spocząć w klasztorze w Czarnowąsach, w miejscu swej fundacji.

Z małżeństwa Ludmiły z Mieszkiem I "Plątonogim" pochodzili:

Kazimierz I (urodzony między 1178 a 1179 rokiem, zmarł 13 maja między 1229 a 1230 rokiem), książę opolsko-raciborski, po nim potomstwo,

Ludmiła (zmarła 24 stycznia (rok?)),

Agnieszka (zmarła 9 maja (rok?)),

Eufrozyna (zmarła 25 maja (rok?)), księżniczka opolska,

Ryksa (zmarła 2 maja po 1239 roku).


Żródła:

"Małżeństwa królewskie - Piastowie" - Jerzy Besala

"Poczet królów i książąt polskich" - Marek Urbański

"Poczet królowych i żon władców polskich" - Marek Urbański

"Poczet polskich królowych i księżnych" - Zbigniew Satała

"Poczet polskich królowych, księżnych i metres" - Zbigniew Satała

"Polskie królowe" - Edward Rudzki (tom. I).